Dağ başını huzur almış…
İnternette görüp hayran kaldığımız, “Keşke orada olsam” dedirten manzaralar aslında yanı başımızda… Yeşilin her tonu, doğanın tüm huzuru, ender bulunan bitkilerin, canlı türlerinin birçok türü İznik’in bu balta girmemiş dağ köylerinde…
Hacıosman, Gürmüzlü, Çandarlı, Tacir, Sarısu, Kırıntı ve Kutluca… İznik’in bu köylerini içine alan, organik ve doğal üretim için tüm altyapıya sahip olan bu bölge yüzlerce farklı türden canlıya kucak açıyor. Ulaşım imkânları kısıtlı olduğu için vahşi orman özelliğini koruyan bölgede Türkiye’de toplanması yasak olan, ender bulunan birçok bitki doğal olarak yetişiyor. Bölgede bulunan ve genişliği 1,5 metreyi bulan kayın ve gürgen ağaçlarını ise Türkiye’de hatta Uludağ’da görebilmek pek mümkün değil. Tıpkı filmlerde gördüklerimize benzeyen manzaralarıyla Alp Dağları’nı andıran bölge yalnızca Doğu Karadeniz’de ve Kafkaslar’da bulunabilen birçok orman meyvesi ve endemik bitki türüne de ev sahipliği yapıyor.
İznik’in bu doğa harikası köyleri arasında ilçeye en uzak olan Kırıntı Köyü… Ovalık bir arazide kurulu, yemyeşil tepelerle, çiçekli ağaçlarla bezeli, Gürcü kültürünün yaşadığı bir köy burası… Bolşevik İhtilali’nden sonra, ağırlıklı olarak Batum ve çevresinden göç eden Gürcüler, gelirken yemeklerini, adetlerini, dillerini de getirmişler. Hatırı sayılır bir bitki çeşitliliği de bulunan köy mikroklima bölgesi olma özelliği taşıyor. Çevresine göre farklı iklim özelikleri gösteriyor. Bölgedeki yoğun nem sayesinde geniş bir ormana sahip ve çok az bulunan “salep” bitkisi de, Karadeniz’e özgü yabani orman gülü de burada yetişiyor. Yine çok seyrek görülen bir tür olan “kara leylekler” de yuva yapmak için burayı seçmiş.
İznik’in Hacıosman, Gürmüzlü, Çandarlı, Tacir, Sarısu, Kırıntı ve Kutluca köylerinin bulunduğu bu bölgeye “Acara” deniyor. Hacıosman Köyü; eski bir Rum köyü ve buraya 1928’deki mübadele ile köye Bulgaristan’ın Aydos ilçesi ile Kiremitlik ve Sırakya köylerinden gelen 120 hanenin muhacirleri yerleşmiş. Acara bölgesinde ayrıca adının bir beyden geldiği bilinen Gürmüz Köyü, İznik’e 29 kilometre uzaklıktaki Kutluca Köyü, 1940’tan sonra buraya yerleşen Gürcüler ile hareket kazanan Sarısu Köyü, Samanı Dağları’nın arasında yer alan Tacir Köyü ve eski adı Uzunçayır olan Çandarlı Köyü bulunuyor.
Bursa’nın en bilinen, adıyla anılan doğal güzellikleri bir yana henüz keşfedilmemiş öyle çok gizli saklı cenneti var ki… Keşfedilmemiş olmaları hem onlar hem de içinde yaşayanlar için daha iyi midir bilinmez. Bir parçası olduğumuz ama bunu zaman zaman unuttuğumuz doğa, bize şefkatle kucak açmaya; ona ihtiyacımız olduğunu her hatırladığımızda bizi sarıp sarmalamaya devam ediyor. Karşılığında ise yalnızca biraz saygı bekliyor.
Yazı: Ferhan Petek Fotoğraflar: Aykut Güngör
A peaceful mountain top…
Those images you see online, the nature show you watch with awe, making you “wish you were there” are in fact right by your side… All shades of green, all the peace in nature, a great number of rare species of plants and fauna can be found in these untouched mountain villages of İznik…
Hacıosman, Gürmüzlü, Çandarlı, Tacir, Sarısu, Kırıntı and Kutluca… This region of İznik with an infrastructure fit to establish organic and natural production embraces hundreds of different varieties of living beings. As means of transportation are very limited, the area protected itself as a forested area and naturally hosts numerous rare species of plants that are prohibited to be gathered in Turkey. Beech and hornbeam trees with widths exceeding 1.5 meters are not quite possible to see in Turkey, even in Uludağ. The region that resembles the Alpine views you see in the movies also hosts endemic forest fruit and plants that can only be seen in Eastern North Sea and Caucasians.
Among these natural wonders of villages in İznik, the one farthest to the district is Kırıntı Village. This village is established on a plains, adorned with deep green hills and trees full of flowers and hosts the Georgian culture… Following the Russian Revolution, the Georgians that heavily migrated from Batumi and the region also brought their food, traditions and language along the process. The village also hosts a considerable amount of plant variety and also has the microclimate region quality. It shows different climate properties in comparison with its surrounding areas. It has a wide forest thanks to the intense humidity and the rare “salep” plant as well as the wild forest rose that is endemic to the Black Sea grows here. Again, “black storks” that are a very rare species chose this region to nest.
This region that hosts the Hacıosman, Gürmüzlü, Çandarlı, Tacir, Sarısu, Kırıntı and Kutluca villages of İznik is called “Acara”. Hacıosman Village is an old Greek village and immigrants from 120 households from Bulgaria’s Aydos district and Kiremitlik and Sırakya villages moved and settled here in the exchange in 1928. Acara region also holds the Gürmüz Village which takes its name from an old rural lord, Kutluca Village that is 29 kilometers from İznik, Sarısu Village that became a lively place after the Georgians moved in during the 1940’s, Tacir Village in the middle of the Samanı Mountains and Çandarlı Village, also known as Uzunçayır Village.
Besides the most famous natural beauties of Bursa that are world famous with their names, there are so many hidden paradises in the region that remain undiscovered… It is not known whether being undiscovered is good or bad for their inhabitants. Although we forget this fact from time to time, there is the nature that we belong to, which embraces us whenever we need it. In return, all it wants is a little bit of respect.
