Erken teşhis hayat kurtarır!
Kanserden meydana gelen ölümlerde kalın bağırsak (kolon) kanseri, ikinci sırada yer alıyor. Fakat erken teşhis ile tedavi mümkün… 50 yaşına gelmiş herkesin Kolonoskopi yaptırmasında büyük fayda var.
Kalın bağırsak kanseri ile ilgili bilinmesi gerekenler dört önemli konunun etrafında şekilleniyor. Çoğu kolon kanserinin polip şeklinde başladığını ifade edebiliriz. Polipler bağırsağın iç yüzeyinden gelişen uzantılardır. Poliplerin kansere dönüşebildiğini de biliyoruz. Bu sebeple 50 yaşına gelen herkesin kolonoskopi yaptırması sayesinde bu polipler kansere dönüşmeden saptanabilecek ve çıkarılabilecektir. Bir bilimsel görüşe göre 50 yaşa gelen herkes kolonoskopi yaptırırsa, kolon rektum kanserinden 10 ölümden 6’sının önüne geçilebilecektir. Kolonoskopide polip saptanmazsa, 10 yıl boyunca tekrar kolonoskopiye gerek olmayacaktır. Ancak kolonoskopide anormal bulgular varsa daha sık kolonoskopik incelemelere ihtiyaç olabilir.
Ailede kolon kanseri görülmesi durumunda kolonoskopinin daha genç yaşta yapılması gerekir. Genelde bir polipin kansere dönüşmesi için minimum 10 yıllık bir sürenin olması gerekiyor. Kolonoskopi işlemi artık zor bir işlem de değil. Kolonoskopi işleminde doktor, ucunda kamera ve ışık olan bükülebilir bir hortumu anüsten girerek kalın bağırsağınızı inceler. Hastaya genelde hafif anestezi uygulanarak hiçbir şey hissetmemesi sağlanır.
Kolonoskopi hazırlığı hastalar için kafa karıştırıcı görünebilir. İşlem kısaca şu şekilde özetlenebilir. İşlem sırasında bağırsak içerisinin boş ve temiz olması inceleme için mutlak gerekliliktir. Bunun için bir gün önceden ağız yoluyla, sık sık tuvalete gitmeye yönelik ilaçlar içirilir. İşlem sabahı da anüsten içeri lavman yapılır. Bazı insanlara bu zor ve çileli bir iş gibi gelebilir. Buna çok takılmamak gerekir.
Bu rahatsızlıkta utanma ve sıkılma durumunun olmaması gerekiyor. Barsak kanserinde belirti ve bulgular arasında, dışkıda kan, bağırsak alışkanlıklarında değişiklik, dışkıda son birkaç aydır incelme, kilo kaybı gibi belirti ve bulgular bulunur. Bu yakınmalardan bir veya bir kaçının ortaya çıkması durumunda utanma, sıkılma gibi saçma sebeplerden doktora gitmekten kaçınılmamalıdır.
Yaş faktörünün de büyük önemi var. Kolon ve rektum kanserleri genellikle 50 yaşın üstündeki bireylerde görülüyor. Daha küçük yaşlarda da ortaya çıkabiliyor. Ailede bu kanserin görülmüş olması diğer aile bireylerinde de riski arttırıyor. Kırmızı etten zengin, liften fakir beslenme, sigara, alkol, egzersiz yapmama, şişmanlık gibi durumlar da riski arttıran diğer nedenler…
Sizlere sağlıklı bir yaşam dilerim.
Op. Dr. Servet Yetgin