Ayak sağlığı
Tırnak
Tırnak insanlarda ve hayvanlarda parmak uç kısımlarında yer alan deri eklerinden oluşan boynussu bir tabakadır. Derimizin üst tabakası olan corneumdan ölü hücreler atılırken, tırnak yatağında bu hücrelerin araları keratin ile yapışarak sertleşir ve tırnak oluşumu meydana gelir.
İnsanlar ve hayvanlar için tırnağın önemi oldukça büyüktür. Bizler ellerimizi kullanırken, tırnaklarımız sayesinde nesneleri kolayca kavrayıp bir düğümü kolayca çözebiliriz. Kaşınmak için de tırnaklarımızı kullanırız. Hayvanların yaşamlarını sürdürebilmesi için avlarını tırnaklarıyla yakalayıp, tırnakları sayesinde kolayca tırmanıp, bazı hayvanlar da, tırnaklarıyla toprağı kazar. Yırtıcı hayvanlarda pençe şeklindeyken, otçul hayvanlarda toynak şeklindedir. Doğanın olağanüstü dengesi, tırnaklarda da kendini göstermektedir.
Tırnağın kültürel yeri
Eski batı kültüründe uzun tırnaklar kadınlığın simgesi olarak kabul edilirken, erkeklerin ise küçük parmak tırnaklarını uzatma nedeni olarak bilinenler, ya kokain kullanmak yada burun karıştırmakla ilgili olmasından dolayı hoş karşılanmamaktadır. Tırnak bayama işlemi de günümüzden 5000 yıl öncesine dayandığı söylenilmektedir.Süs boyası olarık kına kullanılmıştır.
Tırnağın yapısı
Tırnak serbest ucu: Tırnak yatağından dışarıya uzamış kısmı (Distal)
Tırnak yüzeyi: Tırnak plağının olduğu kısım.
Lunul (yarım ay): Matriksin hemen önünde bulunur. Bazı tırnaklarda görünmeyebilir.
Matriks: Tırnağın şeklini belirleyen bölümdür.
Tırnak üç tabakadan oluşur. En üst kısım olan Dorsal ince tabakadır. Orta kısımda ise İntermediate denilen kalın taba bulunmaktadır. Tırnak yatağı tarafından oluşturulan Ventral ise en alt tabakadır.
Sağlıkta tırnağın önemi
Öncelikle vücudumuzda oluşan bazı hastalıkların belirtilerini tırnak plağından anlamak mümkündür.
Tırnağın mavi renk alması: Kalp ve akciğer hastalığının işareti olabilir.
Tırnağın beyaz renk alması: Karaciğer sirozu yada kan eksikliği (Anemi) olabilir.
Tırnağın sarı renk alması: Bunun bir çok nedeni vardır. Sarılık tırnak plağındaysa, aseton, oje, birtakım kimyevi maddelerden olabilir. Sarılık tırnak yatağında ise sarılık hastalığı ya da beta caroten yüklenmesidir.
Saat camı görünümü tırnaklar: Bu tip tırnaklar da karaciğer hastalıkları ve kap yetmezliği hastalarda görülür.( bu görünüm bazı kişilerde kalıtsal da olabilir)
Tırnakların yaşamımızdaki yeri büyüktür, hatta tırnak üzerine anlamlı güzel sözler söylenmiştir:
Zor başarılan işler için, “Ben buraya tırnaklarımla kazıyarak geldim”
Kendi işini, kendin görmen için, “Tırnağın varsa kaşınırsın”
Gözdağı vermek, korkutmak için , “Tırnak göstermek”
Değerinin çok aşağı olma haline, “Tırnağı bile olamamak.”