Bir şehri “grafiti”lemek…

Bu aykırı sanatı, isyanın tatlı dilini Bursa duvarlarına taşıyan gizemli grafiti grupları hem duygularını ve fikirlerini Bursalılarla paylaşıyor hem de kentin estetiğine bir parça da olsa katkıda bulunmak için uğraşıyor. 

Çok eski zamanlara dayanan, insanlıkla birlikte doğan grafitinin Bursa sokaklarında da hatırı sayılır bir yeri var. Tarihi, kültür, doğal güzelliklerle dolu olduğu kadar dört bir yanı sanatla da kaplı olan bu şehirde aykırı da olsa bir “sanat” olarak kabul edilen grafitinin de kendine bir yer edinmesi beklenmeyen bir durum değil. Bursa’nın yetenekli, hevesli, heyecanlı ve yenilikçi gençlerini de kısa süre içinde etkisi altına alan grafiti sanatı, bu kentin sokaklarında, duvarlarındaki yerini de almış durumda.

Cause, Zenok, Scepk… Bu isimler Bursa’da bulunan grafiti sanatçılarından yalnızca birkaç tanesi… Hem ofisimizin bahçesindeki duvara hem de “tasarım” temalı bu sayımıza tasarımlarıyla renk katan, 2006’dan beri grafitiyi yaşam tarzı olarak kabul eden  “BO2 CREW” isimli grup da bu azınlık arasında. 3 kişiden oluşan bu ekibin üyeleri REMSTR, MOSTYLE ve CMRONE…

Tabi ki bunlar takma isimleri. Her biri günlük hayatlarında geçimlerini sağlamak için farklı işler yapıyorlar ve içlerindeki sanatçıları Bursa duvarlarında buluşturuyorlar. Onların derdi grafitinin Bursa’da kabul edilen, sevilen ve benimsenen bir sanat olması…

Bir yandan bunun için uğraşırken diğer yandan kenti güzelleştirmek. Bugüne dek birçok olumsuz tepki aldıkları gibi yaptıkları işleri takdir edenler de var. Grafitiye kaçak çalışmalarla başlayan grup bugün izinli ve hatta talep üzerine çalışıyor. Çoğunluklu olarak kendi içlerinden geldiği gibi çalışsalar da bazen gelen taleplere göre grafiti yapıyor. Ekip grafiti tasarımları ve uygulamaları dışında dövme ve  dekorasyon işleri bile yapıyor.

Bursa’nın renkli duvarları Bir şehri “grafiti”lemek…

Geride bıraktıkları 11 yıl içinde kentin birçok semtine ve mahallesine imzalarını atmışlar. Özellikle Merinos, Altıparmak, Nalbantoğlu bölgelerindeki alışveriş merkezi, otopark ve ara sokak duvarlarına kendilerini geliştirdikleri ilk yıllarda çokça iz bırakmışlar. Kentsel dönüşüm öncesinde “Grafiti Sokağı” olarak andıkları Merinos duvarlarının onlar için özel bir yeri var. Çünkü bu bölge uzun süre boyunca kentteki farklı grafiti sanatçılarının bir araya gelmesine, birbirleriyle tanışmalarına ve hatta ortak çalışmalar yapmalarına aracı olmuş. Birçok grafiti sanatçısı yine bu duvarlarda doğmuş. Hatta Merinos duvarlar bir tür “açık hava grafiti eğitim akademisi” gibiymiş. Tabi artık ne o duvarlar var ne de o günlerden, o yıllardan kalma çalışmalardan bir eser… Bugün duvarları özgürce “grafiti”leyecekleri belli bir yerleri de yok ama belediyeden talep etmişler ve bu konuda olumlu bir dönüş yapılmasını bekliyorlar. Bu konuda da son derece umutlular.

Henüz herkes tarafından tam anlamıyla kabul edilmemiş olsa da grafiti sanatı, Bursa’nın görsel ve sanatsal değerlerine katkı sağlayacak gibi görünüyor. Grafiti sanatçıları ilgili yerlerden gerekli desteği, yönlendirmeyi aldıkları takdirde Bursa bu işten oldukça kârlı çıkabilir. Belki bir gün bir de bakmışız Bursa bir konuda daha dünyadaki nadir örneklerden biri olmuş ve bir “grafiti kenti”ne dönüşmüş. Neden olmasın?

 “Grafiti”ce

• Yazarların seçtiği lakapları yüzeylere marker kalemlerle aktarmalarına “tag”
• Resimlerin içindeki isim ya da harf ya da çiziklere “piece”
• Kâğıt, karton, metal malzemelerden kesilerek oluşturulmuş, karikatür, rakam, harf, resim ve baskı kalıplarının boyanması ile yüzeye çıkan görüntülere “stencil”
• Yapıştırılmaya hazır, kesilmiş kâğıtların üzerine tag (paraf), desen çizmek veya yapılmış hazır yapışkan yüzeyli grafiklerin yüzeylere uygulanmasına “etiket”
• Kâğıt malzemelerin tutkal gibi malzemelerle yüzeye yapıştırılmasına “poster”
• Seramik malzemelerin yüzeye tutturulmasına “mozaik”
• Işıkla yapılan, kalıcı olmayan ve bu özelliğinden ötürü yasal kabul edilen grafiti türüne “light grafiti”
• Kaldırıma tebeşirle üç boyutlu görünen resim çizilmesine ise “3B tebeşir sanatı”Grafiti yapan sanatçıya “writer”
• Duvara çizilecek grafitiden önce defter, tablo ya da sunta üzerine çizilen taslağa “sketch”
• Tasarlanan “sketch”leri çizmek için “writer”ların taşıdığı deftere “blackbook”
• Grafiti bittiği zaman yanlarına yapılan genellikle insan şeklinde olan karikatüre “character”
• Taslak yapılırken ve grafiti bittikten sonra imza atmak için kullanılan farklı renk ve değişik kalınlıkları olan kaleme “marker”
• Grafiti yapılırken atılan ilk çizgiye “firstline”
• Grafiti harf çizgileri ya da dış çizgilerine “outline”
• Dış çizgileri çevreleyen çizgiye “scret outline”
• Grafitinin bazı noktalarına, genellikle harflerin sağ alt köşesine verilen parlaklık ya da ışık efektine “highlights”
• Grafiti dış çizgileri yapıldıktan sonra içini boyanmasına ise “fill in” deniyor.

Grafiti sanatı hakkında deteylı bilgi almak için tıklayın

“Graffiti”-ing a city…
Mysterious graffiti groups that carry this insurgent art, the sweet language of rebellion to the walls of Bursa are both sharing their feelings and opinions with people of Bursa and also strive to add their pinch of salt to the urban aesthetics. 

The ancient art of graffiti that was born alongside with humanity has a significant place in the streets of Bursa. It is not unexpected to see graffiti claim a place as a form of art – however it may be a non-confirming one, in this city full of history, culture and natural beauties and also surrounded by art at all corners. The art of graffiti which put the skilled, enthusiastic, excited and revolutionary youngsters of Bursa under its spell in a jiff has already claimed its part on the streets and walls of this city.

Cause, Zenok, Scepk… Just a few of the graffiti artists that perform in Bursa… The “BO2 CREW” who adopted graffiti as their way of life since 2006 and had adorned our office gardens walls as well as this issue with the “design” theme with their own designs is among this minority group. This group is comprised of three members, namely REMSTR, MOSTYLE and CMRONE… Of course these are their nicknames. All have their daily jobs to make a living and then bring out their inner artists on the walls of Bursa. Their cause is to make graffiti an acclaimed and loved form of art in Bursa… They strive for this goal, and in the meanwhile add beauty to the urban landscape. So far they’ve received various feedbacks ranging from backlashes to adoration. The group started back when their graffiti was deemed illegal, now they work with permits, even is invited to do so on occasions. Although they usually express what they feel like inside, sometimes they commission work based on a pre-selected theme. Besides their graffiti design and applications, the group also takes on tattoo and decoration work.

Colorful walls of BursaLooking back on their 11 years together, they’ve put their signature on many parts and neighborhoods of the city. Especially on the shopping malls, parking lots and side streets on the Merinos, Altıparmak, Nalbantoğlu neighborhoods, places they used to frequent in their early days. The walls of Merinos, which they reminisce as “The Graffiti Street” prior to the urban transformation days, have a very special place in their hearts, as this area was instrumental in bringing together many different graffiti artists of the city for years, enabling them to meet, hang out and even co-create projects together. Many graffiti artists were born in those years. The walls of Merinos have gone as far as being an “open air graffiti academy” for many. Of course now those walls are gone, taking with them the works of those many years and many artists… Today there is no allocated place to graffiti the walls but they’ve applied to the municipality already and are expecting a positive reply. They are quite hopeful about this.  Although not embraced by all yet, the art of graffiti looks like it’s going to enhance the visual and artistic value of Bursa. As long as the graffiti artists get the necessary support from the relevant bodies, Bursa can significantly benefit from this. Maybe one day we can see Bursa emerge as yet another rare example of a valuable initiative and transform into a “graffiti city”. Why not?

“Graffiti” speak 
• “Tag”: Artists putting their nicknames on surfaces using marker pens
• “Piece”: The names, letters or scratches inside images
• “Stencil”: Images that are created by painting caricatures, numbers, letters, images and printing material that are created by cutting from paper, hard cover and metallic material.
• “Label”: Drawing their initials, designs on already cut paper that is ready to glue or applying this on ready to stick graphics
• “Banner”: Gluing paper material by using glue.
• “Mosaic”: Fixing ceramic material on surfaces.
• “Light graffiti”: Type of a temporary graffiti made by lights and therefore deemed legal.
• “3D chalk art”: Drawing images in three dimensions on sidewalks using chalk.
• “Writer”: The graffiti artist
• “Sketch”: The template that is drawn before the graffiti itself, either on a notebook, wood plank or a canvas.
• “Blackbook”: The notebook “writers” carry to draw their “sketches”.
• “Character”: The caricature, usually with a human form drawn next to the graffiti when it is completed.
• “Marker”: The pens with varying sizes and colors which are used to sign the template or the graffiti when they’re completed.
• “Firstline”: The first line drawn when starting the graffiti work.
• “Outline”: The lines of the letters or the outer lines of the graffiti.
• “Scret outline”: the line that outlines the outer lines.
• “Highlights”: The luminescence or light effect applied on certain parts of the graffiti, usually on the lower right corners of letters.
• “Fill”: The coloring of the graffiti once the outline is completed.