Bursalı ünlüler

Bursa’nın manevi değerleri arasında edebiyattan resme, siyasetten müziğe, modadan bilime birçok farklı alanda elde ettikleri başarılarla, herkes tarafından bilinen ve sevilen isimler de yer alıyor. Bursa’da büyümesi, okuması ya da bir dönem “Bursa’dan geçmiş” olmasıyla Bursalı kabul ettiklerimizin yanı sıra, doğum yeri Bursa olan ünlü isimlerden artık aramızda olmayanları anıp, yaşayanların kulaklarını çınlatalım istedik…

Alanlarında büyük başarılara imza atmış kişilerle hemşehri olmak Bursalı olmanın ayrıcalıklarından biridir belki de. Her türlü tarihi zenginliği, manevi değeri, doğal güzelliği ve kültürel çeşitliliği bulunan Bursa, her biri kendi alanında birçok başarıya imza atmış, arkasında silinmez izler bırakmış ünlü isimlerin doğup büyüdüğü bir kent. Yeri hala doldurulamayan, Türkiye’nin Sanat Güneşi Zeki Müren ve Cumhuriyet’in Divası, Türk müziğinin yaşayan efsanesi Müzeyyen Senar’ın Bursalı olduğunu bilmeyen yoktur.

Güçlü sesi ve ünlü isimlerin yorumladığı unutulmaz besteleriyle Yıldırım Gürses, bir dönem çevirdiği filmlerle de hatırlanan, ceketini beline bağlayıp dans etmesiyle ise unutulmayanlar arasında yerini alan Adnan Şenses, ünü 70’li yıllarda başlayan, bugün bile dillerde dolanan aşk şarkılarının sahibi, döneminin romantik prensi İlhan İrem müzik piyasasında etkin olarak var oldukları yılların en popüler Bursalıları.

Çeşitli film ve dizi müziklerine imza atan, birçok sanatçının albümünde müzik yönetmenliği yapan Nezih Ünen, 90’lı yıllarda yaptığı şarkılarla da hatırlanıyor. 

Kendine has tarzı ve alışılmışın dışında müzikleriyle tanıdığımız Mercan Dede nam-ı diğer DJ Arkın Allen’ın da Bursa’da doğduğu biliniyor.

Karacabey ilçesinde dünyaya gelen Fettah Can’ı çoğu kişi, ilk albümünün çıktığı 2010 yılında tanıdı. Oysa Can, Bursa’da bıçakçılık yapan babasının yönlendirmesi ile başladığı müzik hayatında 18 yıl boyunca ünlü ses sanatçılarına unutulmayan şarkılar verdi. Her ay düzenli olarak, Bursa’da ailesinin işlettiği bir mekânda sahne alan Bertuğ Cemil, çıkardığı 3 albüme rağmen hâlâ çıkış parçası olan “Yağmur” ile anılıyor.

Caz dünyasının yetenekli ismi Ferit Odman da Bursa doğumlu isimler arasında yer alıyor. Ailesinin her türlü karşı çıkmasına rağmen müziğe çok küçük yaşta başlayan, müziğin genç yeteneklerinden Bihter Erkmen’i, katıldığı “O Ses Türkiye” yarışmasından sonra tanıdık.

Müziğin yaşayan en güçlü seslerinden Bülent Ersoy, ünlü müzisyen kardeşler Fatih ve Sinan Erkoç ile sahnelerin renkli ismi Fatih Ürek, kendileri farklı şehirlerde doğsalar da, aile durumundan Bursalı sayılıyorlar.

Bursa’da doğmadığı halde Bursalı kabul edilen müzisyenlerden biri de, 1988 yılında Volvox adlı müzik grubunu kuran rock müziğin kraliçesi Şebnem Ferah…

Sinema, tiyatro ve dizilerde de birçok Bursalı karşımıza çıkıyor. Oynadığı yıllarda en çok izlenen, bittikten sonra bile etkisi devam eden dizi Bizimkiler’in Şükrü’sü, Şenhaz’ın Tango’su, Elveda Rumeli’nin Sütçü Ramiz’i Erdal Özyağcılar İznik doğumlu. Özyağcılar’ın hemşehrisi ve Bizimkiler dizisindeki rol arkadaşı olan Ali Uyandıran’ın “Dummkopf”u ise unutulmayan dizi tiplemeleri arasında.

Ekranların bir başka uzun soluklu dizisi “Mahallenin Muhtarları”nda çaycı Temel rolüyle Erkan Can, dizide o kadar Karadenizliydi ki, uzun yıllar onu herkes gerçekten Karadenizli zannetti.

Yaprak Dökümü’nün Ali Rıza Bey’i Halil Ergün, sinemaya Yılmaz Güney’in “Yol” filmi ile başladı. Unutulmaz filmler arasında yer alan Uçurtmayı Vurmasınlar’ın İnci’si Nur Sürer, 90’lı yıllardaki popüler dizilerin vazgeçilmez oyuncusu Murat Parasayar, yıllarca sunduğu Çarkıfelek yarışması ile özdeşleşen Tarık Tarcan ve bir dönem Fransa’da modellik yapan Asmalı Konak dizisinin Kader’i Şerif Sezer de Bursa’da doğup büyüyen sanatçılarımızdan.

İstanbul Teknik Üniversitesi Devlet Konservatuarı Türk Müziği Bölümü’nü kazandığı 1991 yılına kadar Bursa’da yaşayan Ata Demirer, kısa zamanda tüm Türkiye’nin tanıdığı ve sevdiği bir isim oldu.

Haziran Gecesi dizisinin hüzünlü güzeli Burcu Kara, bir dönem haber spikerliği de yaptı. Türkiye’nin ilk fantastik dizisi Ruhsar’a hayat veren Hande Ataizi, hem özel hayatı hem de yer aldığı ses getiren filmleri ile her zaman gündem de kalan bir Bursalı.

1995 yılı Türkiye Güzellik Yarışması 1.si Demet Şener, milli basketbolcu İbrahim Kutluay ile evlenene kadar birkaç dizi ve filmde de rol aldı.

1997 yılında düzenlenen güzellik yarışmasında 3. olan oyuncu ve sunucu Ceyda Düvenci, Şebnem Dönmez’den sonraki “Sabah Şekeri” oldu. Bol ödüllü başarılı oyunculardan biri olan Olgun Şimşek’i, Bir Demet Tiyatro’da canlandırdığı Kudret karakteriyle tanıdık.

Bursalı genç oyuncular arasında yer alan Hande Soral, seyirci olarak gittiği Komedi Dükkânı isimli programda keşfedildi ve Küçük Kadınlar dizisindeki rolüyle kısa zamanda tanındı. BKM Mutfak ekibinin Bursa doğumlu üyesi Eser Yenenler ilk olarak “Aliye” dizisinde karışımıza çıktı.

Perran Kutman ile oynadığı Hayat Bilgisi isimli dizinin “Barbie”si İpek Erdem de Bursa doğumlu genç oyuncular arasında. “Kadın İsterse” dizisinde Hülya Avşar’ın kızını canlandıran Vildan Atasever, daha sonra oynadığı İki Genç Kız isimli filmde yine Hülya Avşar’ın kızıydı ve bu rolüyle en iyi kadın oyuncu ödülü aldı.

Oynadığı dizi, sinema ve reklam filmlerinden hatırladığımız aynı zamanda Bursa Devlet Tiyatrosu sanatçısı Kemal Okur, bir bilinmeyen numaralar servisinin reklam yüzü olan, bıyıklarıyla tanıdığımız Zafer Altun ve Avrupa Yakası’nın kapıcı kızı Ececan Gümeci’nin de doğum yeri Bursa.

Kimliğinde Bursa yazmayan ama Bursa’da tanınması, Bursa ile bilinmesi, bir dönem Bursa’da yaşamış olması ile tanıdığımız ünlü oyuncular arasında, yaşamının son yıllarına kadar Bursa’da yaşayan ve burada ölen Baykal Kent (İstanbul), gür sesiyle söylediği “çaylaaarrr” repliği unutulmayan Alparslan Özmol (Hamburg), yaşlanmayan kadın Aydan Şener (Kilis), memur babasının tayininin çıkması ile gençlik yıllarını

Bursa’da geçiren oyuncu Ahmet ve Mustafa Uğurlu kardeşler (Konya), yakışıklı oyuncu Devrim Nas (İstanbul), BKM Mutfak ekibinin iki üyesi İbrahim Büyükak (İstanbul) ve Oğuzhan Koç (Erzincan) ile 5 yaşından itibaren Bursa’da yaşamaya başlayıp burada büyüyen Sarp Apak (Diyarbakır) yer alıyor.

Kumaşlarıyla ünlü bir şehirden, uluslararası başarılar elde eden modacıların çıkmış olması pek de şaşırtıcı bir durum olmasa gerek. Bir moda duayeni olarak kabul edilen ama “modacı” tanımından hoşlanmadığını belirterek kendine “terzi” diyen Yıldırım Mayruk Bursa için son derece önemli bir isim.

Yarattıkları Dice Kayek markası ile isimlerini tüm dünyaya duyuran Bursalı Ayşe – Ece Ege kardeşler, farklı ve çok konuşulan tasarımlar yapmaya devam ediyorlar. Bursa’nın moda alanındaki bir diğer değeri de, uluslararası düzeye ulaşan moda kariyerinden önce Şebnem Ferah’ın kurduğu Volvox adlı müzik grubunun üyeleri arasında yer alan Arzu Kaprol.

Müşterileri arasında prensesler ve dünyaca ünlü yıldızlar bulunan modacı Atıl Kutoğlu ise, İstanbul’da doğan ama Bursa’da büyüyen isimlerden…

Bursa’nın seyre değer manzaraları, eşsiz doğal güzellikleri ile yetenekli ressamlara ilham veren bir şehir olduğu, Bursa’da doğan ve yaşayan başarılı ressamların varlığını açıklıyor olabilir. Yaptığı resimlerle Bursa’yı ölümsüzleştiren, Bursa’da yaşadığı sokağa ve bir sanat galerisine adı verilen, Kültürpark’ta bir büstü de bulunan Şefik Bursalı, uzun süre kaldığı Bursa Cezaevi’nde Nazım Hikmet Ran ile tanışan ve onun desteği ile resme olan ilgisini ve yeteneğini geliştirme fırsatı bulan İbrahim Balaban ardında ölümsüz eserler bırakan Bursalı sanatçılarımızdan.

Türk edebiyatında önemli rol oynayan değerli yazarlar arasında da birçok Bursalı isim var. Gemlik doğumlu yazar Nezihe Meriç, çağdaş Türk edebiyatının önemli kadın yazarlarından Pınar Kür, köşe yazıları ve yaptığı televizyon programları ile tanınan Balçiçek Pamir ile bu yıl 100. yaşını kutlayan Türkiye’nin “Sümer Kraliçesi” Muazzez İlmiye Çığ da Bursa doğumlu değerler arasında yer alıyor.

Sadece müzisyen, oyuncu, ressam, modacı ya da yazar olarak değil, başka mesleklerde, farklı alan ve sektörlerde de birçok Bursalı isim karşımıza çıkıyor. 1992 yılında profesyonel hayatına başlayan ve futbolu bıraktığını açıkladığı 2009 – 2010 sezonuna kadar birçok başarıya imza atan Emre Âşık, Galatasaray Spor Kulübü eski başkanı Özhan Canaydın, unutulmaz şarkıların söz yazarı ve şair Ayten Uğuralp, dünyanın ilk kadın savaş pilotu aynı zamanda Atatürk’ün 8 manevi çocuğundan biri olan Sabiha Gökçen, burada doğup, Kurtuluş Savaşı döneminde İstanbul’a göç edene kadar Bursa’da yaşayan sosyolog Behice Boran, yarattığı toplumsal konuları temsil eden Amcabey, Dede ile Torun, Ak ile Kara, Dalkavuk, Salamon ve Yeni Zengin tiplemeleri ile hatırlanan karikatürist Cemal Nadir Güler, unutulmayan reklam filmlerine imza atan ve bilinen hikâyelere farklı yorumlar getirdiği sinema filmleriyle tanınan yönetmen Ezel Akay, Türkiye’nin 3. Cumhurbaşkanı Celal Bayar, bu çeşitliliğin en iyi örnekleri.

Adını andıklarımızın dışında, araştırdıkça daha çok isme ulaşmak ve gelecekte de daha çok Bursalı yeteneğin keşfedilmesine şahit olmak mümkün gibi görünüyor. Ne de olsa Bursa, her türlü değerin başkenti…

Yazı: Ferhan Petek