Bursa’nın ilkleri
Türkiye’deki ilk şehirler arası ulaşım Bursa’da yapıldı.
Türkiye’nin ilk halka açık şirketi Bursa’da açıldı.
Osmanlı’daki ilk gölge oyunu Bursa’da oynatıldı.
Osmanlı Devleti’nin ilk parası Bursa’da basıldı.
İlk konsül Bursa’da toplandı.
İlk “keşişler dağı” Bursa’dadır.
Osmanlı’nın ilk bedesteni Bursa’dadır.
Osmanlı’nın ilk çinisi Bursa’da üretildi.
Osmanlı’nın ilk medreseli camisi Bursa’dadır.
Osmanlı’nın ilk hastanesi Bursa’da kuruldu.
İlk döner kebap Bursa’da yapıldı.
Osmanlı’nın ilk ve tek ipekçilik okulu Bursa’da açıldı.
Anadolu’nun ilk tiyatro binası Bursa’daydı.
İlk Türk opera bestecisi Bursalıydı.
Basın ilanında bir Türk kadınının resmi ilk kez Bursa’da kullanıldı.
Türkiye’nin ilk suni ipek fabrikası Bursa’da açıldı.
Türkiye’nin ilk yün üreten tesisi Bursa’da açıldı.
Türkiye’nin ilk ve tek orman müzesi Bursa’dadır.
Günlük gazetede çizen ilk karikatürist Bursalıdır.
Türkiye’deki ilk okul bağışı Bursa’da yapılmıştır.
Türkiye’nin ilk sivil cumhurbaşkanı Bursalıdır.
Türkiye’nin ilk kız meslek lisesi Bursa’dadır.
Türkiye’nin ilk teleferiği Bursa’da yapıldı.
Türkiye’deki ilk dağcılık kulübü Bursa’da açıldı.
Türkiye Cumhuriyeti, ilk diplomatik zaferini Bursa’da kazandı.
İlk Kadın Savaş Pilotu Sabiha Gökçen Bursalıdır.
Türkiye’deki ilk bisiklet kitabı Bursa hakkındadır.
Türkiye’nin ilk organize sanayi bölgesi Bursa’da kuruldu.
Türkiye’nin ilk memleket hastanesi Bursa’da açıldı.
Türkiye’nin ilk tekstil kongresi Bursa’da gerçekleştirildi.
Türkiye’nin, güreşte ilk Avrupa Kulüpler Şampiyonluğu’nu Bursalı Tofaş Spor Kulübü aldı.
1. Dünya’nın ilk Belediye Standartlar ve Tüketiciyi Koruma Kanunu : Bugünkü anlamıyla dünyadaki ilk standartlar 1502 yılında Bursa’da 2. Beyazıt tarafından yürürlüğe sokulan Kanunname-i İhtisab-ı Bursa’ydı.
Osmanlının ilk yapısı olan 1307 tarihli balabanbey kalesi Bursa’dadır.
İlk Osmanlı Başkenti Bursa’dır.
Mevlit 1409-1410 yılları arasında Bursa’da Süleyman Çelebi tarafından dönemin konuşulan Bursa Türkçesi ile yazılmıştı.
Osmanlıdaki ilk işçi grevi 3 Ağustos 1910 tarihinde koza fabrikalarında çalışanlar valiliğe bir yazılı başvuru yaparak 16 saatlik çalışma saatlerinin sağlıklarını bozduğu için işi tatil ettiklerini belirtmişler. Ayrıca kadın işçilerdeki ilk grev de Bursa’da yaşanmış.
Dünya’da tatil amaçlı olarak kurulan en eski ve ilk sayfiye kenti M.Ö 9.yy’da bugünkü Mudanya ilçesi sınırlarında kaldığı bilinen kayıp Miyrelenia antik kentidir.
Uludağ’daki Oteller bölgesinde Türkiye’nin ilk kış turizm alanı faaliyete geçmiştir.
İlk Osmanlı Padişahı’nın mezarının olduğu yer (ve de ikincisinin) “Osman Gazi” ve “Orhan Gazi”lerin istirahatgâhları Tophane mevkiindedir.
İlk Osmanlı Sarayı Bursa’da yapıldı.
Türkiye’nin ilk süt ve süt ürünleri fabrikası olan SAYAS Ayran Fabirkası Bursa’da kuruldu.
Türkiye’de ilk kez işçilerin sendikalaşma hareketleri Bursa’da başlamış Türk-İŞ’in temelleri Bursa Merinos Fabrikasında atıldı.
Bursa Çalı’da çekilen ve Yönetmenliğini Muhsin Ertuğrul Senaryo Yazarlığını Nazım Hikmet Ran Müziklerini ise Cemal Reşit Rey’in yaptığı ve Cahide Sonku’nun başrollerinde oyndaığı “Aysel Bataklı Damın Kızı” adlı film Türkiye’de çekilmiş ilk köy filmidir. Melodramatik öğelerle harmanlanmış ve sonraki yıllarda bir türün prototipini oluşturarak benzerleri kopyaları yapıldı. Türün sonrakilerinde sık sık gördüğümüz çeşmebaşı dedikodularını içeren sahneler ilk kez bu filmde yer aldı. İlkleri oluşturmasının yanısıra filmin başlıca bir özelliği de köy kızı Aysel rolündeki Cahide Sonku’ yu yıldızlaştırması ve başına taktığı yemenisiyle de halk arasında bir moda yaratmasıydı.
İznik’te bulunan Orhaniye Medreseleri 1331 yılında Orhangazi tarafından yaptırılmış ve din dersleri dışında modern tıp matematetik coğrafya felsefe fen bilimleri astronomi mühendislik eğitimleri verildi. Diğer medreselerden en büyük farkı ise Dar’ül Fünûn (İstanbul Üniversitesi) kuruluncaya kadar branşlaşmış eğitim veren ilk kurulduğu zamanki amacından sapmadan özerklik kadro yapısı ve ders programları ile bugünkü üniversiteler gibi çalışan ilk yüksek eğitim kurumudur.
Dünyadaki ilk çarşılı köprü 1442’de Bursa’da yaptırılan Irgandı Köprüsü’dür.
Türkiye’de lisanslı ilk uzun seri otomobil üretimi. Tofaş’ta Fiat lisansı ile “Murat 124” Oyak Renault’ta Renault lisansı “Renault TL” ile. Otosan’ın İstanbul Acıbadem’de 1965’li yıllarda üretiği Anadol motoru ithal karoseri dizaynı Türk olan otomobilimizdir.
İlk Festival ve Milli Fuar organizasyonu : Bursa Milli Fuarı
İlk Anadolu Arabaları Müzesi Bursa’da açıldı.
Türkiye’nin İlk Otobüs Karoseri imalatı Bursa’da yapıldı.
ilk Otomobil ihracatı ( sürekli bir organizasyon olarak ) : Tofaş’tan “Station Tempra”
Gemport Bu limanının kuruluşunda Tempra ihracatı bir başlangıç olmuştur.
Türk otomotiv endüstrisi için ilk silindir blokların dingil ve difransiyellerin üretimi ilk kez Bursa’da yapıldı.
Dünya’da havlu ilk kez Bursa’da icat edildi.
Bugünkü plaza tipi alış veriş merkezlerinin temelini oluşturan ilk katlı çarşı BalıBey Hanı Bursa’dadır.
Türk Osmanlı tarihinde demokratik yaşama geçişin ilk adımı olan Meşrutiyet Islahat Fermanı ve Tanzimat Fermanı’nın pilot bölge seçilerek ilk uygulandığı yer Bursa’dır. Bu açıdan da ilk demokratikleşen Osmanlı ve Türk toprağı denebilir.
Türkiye’nin ilk Cetvel Fabrikası: Hatas Bursa’dadır.
Bursa Bir Vakıflar Şehridir. Osmanlı vakıf medeniyetinin temeli burada atılmıştır. Ayrıca Bursa’da 15. yüzyılda kurulan 303 tane vakıftan yarıdan fazlası hanımlar tarafından kuruldu.
1870’de Çaybaşı’nda bulunan Uludağ Madensuyu’dur. bu sadece Türkiye’nin değil Osmanlının da ilk madensuyu tesisleridir.
Türkiye’de ki ilk alışveriş merkezi örneği Bursa’da kuruldu. (Özdilek)
Türkiye’nin ilk suni ipek üretimi tesisleri Bursa’da kurulmuş ve üretildi.
Osmanlı’nın ilk spor alanı Bursa’da, Atıcılar’da kuruldu.
Türkiye’nin ilk özel havayolu şirketi olan Sönmez Havayolları 1984 yılında Bursa’da kuruldu.
Dünyanın en küçük arsasına sığdırılmış olan en çok kullanım alanlı ev ilk kez Bursa’da yapıldı. (Ulucami-PTT tarafından Maksem’e doğru çıkan dik yokuşun ortalarında sağ yakadaki mavi sıvalı ev sadece; 13.5 metrekarelik bir alana sığdırılmış ve üzerine çıkılan 3 katta toplam 40 metrekare kullanım alanı sunuyor. Arsası ikizkenar üçgen. İkizkenarların bir tarafı caddeye sırt verir. Dünya mimarî literatürüne geçen bu evin girişinde taşlıktan oluşan bir antre mutfak ocak ve fırın olup ikinci katında; üçgen şeklinde bir oturma salonu üçüncü ve son katında da; yatak odası ve banyo mevcut. Boşluk bulunan hemen her yere gömme dolaplar var. Giriş kapısı caddeden 2-3 basamak yüksekte. Orta katın üçgen formunun birleşme kısmı küt şekilde olup buradan Maksem tarafına bakan bir de pencere açılmış. Üçüncü kat zeminden itibaren kalın bir kolonla desteklenerek dışarıya taşırılmış.)
Dünyada ilk kez sokak çeşmeleri dışında evlerde de çeşmelerin yapıldığı dünyadaki evden eve su şebekesi olan ilk şehirlerden biri Bursa’dır.
Dünyada, Avrupa Şehri unvanı Olan ilk şehir Bursa’dır.
Türkiye’nin ilk çamaşır makinesi olan Tolon markası Bursa’da üretildi.
Türkiye’nin ilk kadın posta memuru (posta memuresi) Bursalı Müveddet Hanım’dır.