Dergi Bursa Ekim 2017 - Sayı 45

70 geçmiş bir adamın, ölümünün ardından neden insanlığa faydalı olmak için çalışanlara bir ödül verilmesini istediğini sorgulayanlar vardı. Kimi vicdanını rahatlatmak için olduğunu düşündü kimi de adını sonsuzluğa taşımak için… Oysa sebep çok başkaydı. Kardeşi Ludwig Nobel’in ölümüyle çıkan gazete haberleri… Yanlış anlaşılma sonucu Alfred Nobel’in öldüğünü yazan gazeteler onun hakkında “Canavar”, “Ölüm Taciri”, Dinamitin Mucidi Vahşi Adam” gibi başlıklar atmışlardı. Hatta bir haberde ondan “İnsanları hiç olmadığı kadar hızlıca öldürmenin yollarını bularak zengin olan Dr. Alfred Nobel…” diye bahsediliyordu. Ölmeden önce, ölümünden sonra neler konuşulacağını öğrenme şansı bulan Alfred Nobel ise yaşadığı utanç ve üzüntüyle hemen vasiyetnamesini değiştirdi ve tüm parasının insanlığın yararına kullanılması için harcanmasını, bu sebeple adına bir vakıf kurulmasını ve insanlık için çalışanların ödüllendirilmesini istedi. Nobel Ödülleri bugün dünyanın en prestijli ödülü olarak kabul görüyor. Edebiyat, fizik, kimya, tıp ve barış alanlarında elde edilen başarıları taçlandıran ödül bilim adamlarını, siyasetçileri, edebiyatçıları, şirketleri ve bireyleri hayli yakından ilgilendiriyor. 116 yıla iz bırakanlar… • Le Duc Tho, 1973’te Vietnam barışına yaptığı katkıdan dolayı ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger ile birlikte Nobel barış ödülüne layık görüldü ama ödülü almayı reddetti. • Bugüne kadarki en yaşlı kazanan 2007 yılında 90 Aziz Sancar Jean Paul Sartre Henry Kissinger ve Le Duc Tho Marie Curie yaşında Ekonomi Bilimleri’nde ödül alan Leonid Hurwicz oldu. • Hayatı boyunca tüm resmi ödülleri reddeden Fransız yazar Jean Paul Sartre, 1964’te layık görüldüğü Nobel Edebiyat Ödülü’nü de geri çevirdi. • Almanya Adolf Hitler hükümeti; Richard Kuhn (Kimya, 1938), Adolf Butenandt (Kimya, 1939) ve Gerhard Domagk’ın (1939) ödüllerini almasına izin vermedi. • İlk Nobel Fizik Ödülü, x-ışını keşfinden ve sunduğu üstün hizmetlerden dolayı Alman Wilhelm Conrad Röntgen’e verildi. • 3 kişi hapisteyken Nobel Ödülü kazandı. (“Savaş - Bir Daha Asla!” kampanyasının öncülerinden olan Alman gazeteci-yazar Carl von Ossietzky. (1935), Myanmar askeri diktatörlüğüne karşı gösterdiği barışçıl ve şiddetsiz mücadelesiyle Ang San Su Çi. (1991) ve İmzaladığı Çin’in demokratikleşmesini öneren “08 Sözleşmesi” sebebiyle gözaltına alınan Liu Xiaobo. (2010) • Uluslararası Kızıl Haç Komitesi bugüne kadar Nobel Barış Ödülü’nü altı defa almaya hak kazandı. • Marie Curie 1903 yılında fizik alanında ilk Nobel Ödülü kazanan kadın oldu. Curie ayrıca 1911 yılında Nobel kimya ödülünü almaya da hak kazandı. • 1940 ve 1942 yılları arasında 2. Dünya Savaşı nedeniyle Nobel Ödülleri verilemedi. • Yaşar Kemal, Nobel Edebiyat Ödülü’ne aday gösterilen ilk Türk yazardı. Aynı ödüle aday gösterilen ilk kadın yazar Leyla Erbil’di. bilgi hapı info pill