Dergi Bursa / Ocak - Şubat 2018 / Sayı 47

46 detay details Geleneksel kültürümüzün Ortaoyunu ve Meddah ile birlikte en önemli köşe taşlarından biri olan Karagöz günümüzden yüzyıllar önce ortaya çıkmış. Ancak gölge oyunlarının ne zaman ve nasıl ortaya çıktığı hakkında kesin bir bilgi yok. Asya kökenli olduğu biliniyor. Gölge oyununun Türk kültüründe ne zaman ortaya çıktığı, Karagöz ve Hacivat olarak ne zaman biçimlendiği ise bugün hala bir muallâk… Yüzyıllarca insanları gülümsetmeyi, eğlendirirken düşündürmeyi, toplumsal bilinç oluşturmayı başaran bu oyunun bugüne ulaşması dahi tam bir muamma aslında... Hayal perdesindeki gerçek Bazı kaynaklara göre Karagöz, Bursa’da doğup büyüdü ve yine Bursa’da öldü. Bazı kaynaklara göre ise Karagöz ve Hacivat isminde birileri hiç yaşamadı. Kimine göre Karagöz de, Hacivat da halkın ve Şeyh Küşteri’nin “hayali”nde yaşayan efsaneler… En renkli Bursa değerlerinden olan geleneksel gölge oyunu kahramanları Karagöz, Hacivat ve gölge oyununun yaratıcısı olarak kabul edilen Şeyh Küşteri hakkında kesinleşmeyen bir bilgi de mezarlarının nerede olduğu. Bu tarihi ve kültürel değere sahip çıkmak adına 1982’de, daha önce yalnızca figürlerin bulunduğu pano kaldırılarak bugünkü anıt yapılmıştı. Belediye’nin siparişi üzerine sanatçı Gönül Akın’a yaptırılan ve seramik figürlerle bezeli olan anıt 1930’lu yıllarda dikilmiş ve 1950 yılında anıt mezara dönüştürülmüştü. Arkasında ise 3 temsili mezar taşı bulunuyor. Bunların üzerinde Karagöz, Hacivat ve Şeyh Küşteri yazıyor. Tam karşısında ise duvarları gölge oyunu karakterleriyle çevrili Karagöz Evi Müzesi. Bu bina eskiden trafo binası olarak kullanılıyordu ve yıllarca atıl It is indeed puzzling how this form of play that made people smile and think for centuries reached our day… Truth behind the curtain of imagination According to some sources, Karagöz was born in Bursa and that he also grew up and passed away in this city. There are also some sources according to which no one has lived by the names of Karagöz and Hacivat. Some believe that both Karagöz and Hacivat are legends in the “imagination” of the local folk and Şeyh Küşteri… Another mystery surrounding Karagöz and Hacıvat as the heroes of this traditional shadow puppetry that is among the traditional values of Bursa along with Şeyh Küşteri accepted as the creator of shadow puppetry is the location of their graves. The figured panel was replaced in 1982 with the monument that is still intact today for protecting this historical and cultural value. The monument covered with ceramic figures was ordered by the Municipality to artist Gönül Akın which was erected during the 1930’s and was transformed into a mausoleum in 1950. There are 3 symbolic gravestones behind it. The names of Karagöz, Hacivat and Şeyh Küşteri are inscribed on these gravestones. Museum of Karagöz House with shadow play characters on its walls is right across. This building was used as a power distribution building in the past and remained idle for years. It was restructured by the Bursa Culture, Arts and Tourism Foundation on the 14th of June 1997 and became a culture center. Of course, it is no coincidence that it is located right across the mausoleum for Karagöz. Tradition lives on at its home All you may wish to know on Karagöz and Hacivat await you at the Museum of Karagöz House on Çekirge Street right across the Hacivat and Karagöz Monument. Following a short trip through time as you look through the collections in the exhibition rooms while reading their stories, you may find yourself working to make a figurine at the workshop section of the museum.