Dergi Bursa / Ocak - Şubat 2018 / Sayı 47

59 Yenişehir’deki mescit ve imarete gelir getirmek amacıyla Hisar Kapı altında yaptırdığı han ile de iz bırakmış Bursa’ya. Bursa’da üç katlı olarak inşa edilen tek han olma özelliğini taşıyan bu han, zamanında Kapalı Çarşı’daki dükkânlara mal satmak ya da mal almak amacıyla şehir dışından gelenlerin konakladıkları yermiş. Arap Şükrü Selanik yakınlarındaki Vodina’da doğan Arap Şükrü, sonradan Bursalı olan ve kentin hafızasına, hatta sokaklarına adını kazıyan bir savaş gazisi. Önceleri Akıncı Şükrü adıyla Kurtuluş Savaşı’nda görev almış. Esir düştüğü Kütahya’dan kaçarken kolundan yaralanınca malulen emekli olup, eşi ve kızlarıyla Bursa’ya gelmiş. Burada, o zamanlar, bugün Tayyare Kültür Merkezi’nin olduğu yerde bulunan Şar Kulübü’nün işletmeciliğini yapmış. Daha sonra, Bursa’daki Yahudi kökenlilerin işlettiği meyhanelerin olduğu, o zamanki adıyla Yahudilik Çarşısı’nda dükkân kiralamış. Ünü zamanla öyle artmış ki şehir dışından da müşteriler gelmeye başlamış. Gel zaman git zaman sokağın adı da onun ismiyle anılır olmuş. Deli Ayten Bursa’nın dillere destan, filmlere, belgesellere, tiyatro oyunlarına, kitaplara konu olan, heykelleri dikilen aşığı Deli Ayten. Deliliği de efsane oluşu da akıllara sığmayan sevgisinden. Cümbüş Hasan ile yaşadığı imkânsız aşk deli etmiş onu. Bursalılar onunla gülmüş, onunla ağlamış yıllarca. Aslında hala da yaşıyor Ayten’in ruhu Bursa sokaklarında. Doğduğu, büyüdüğü Kamberler’e heykeli de dikilen Deli Ayten’in anısı, eski Bursalıların hafızasındaki yerini; onların çocuklarına, torunlarına aktarıyor. Çekirge Sultan Bugün Çekirge olarak anılan semtteki hamamın önünde sabahtan akşama kadar otururmuş Çekirge Sultan. Adı, önce halk tarafından duyulana daha sonra ise Murat Hüdavendigar’ın kulağına gidene kadar kendi halinde bir adamcağızmış. Kaybolan şeyleri bulmasıyla ünlenince herkes ondan yardım diler olmuş. Elbet durum Sultan Murat’ın da kulağına gitmiş ve gel zaman git zaman, ismini bir semte veren Çekirge, Çekirge Sultan olarak anılmaya başlamış. Bursa Tarzanı Yıllar yıllar önce yaşanan bir kavuşamama hikayesi onunki. Bu hikâye, kendini yıllarca Uludağ’ın koynuna teslim edip, şehirden de içindekilerden de uzaklaşma sebebi. Bursa Tarzanı olarak da bilinen Ali Atay, 22 yaşında Tarzan filmini izlemek için gittiği sinemada Çiçek adında bir kıza âşık olmuş. Aşkı karşılıksız değilmiş ama büyükler bu aşka onay vermemiş. Aşkından yataklara düşen Çiçek, sevdiği adamın kollarında son nefesini vermiş. Ali Atay’da, kendisini Tarzan’a benzeten sevgilisinin hatırasını almış, çıkmış dağlara. Ethem Dede “Ethem Dede, Ethem Dede / Gömleği keten dede / Kaybolan şeyi bulursan / Sana üç göbek atam dede… Bazen büyüklerimizden bazen de eski filmlerde duyduğumuz bu tekerlemenin kahramanı da Bursa’dan. Asıl adı Göbekçi İzzet Baba olan Ethem Dede, halk arasında “Göbek Attıran Dede” olarak anılıyor. Ethem Dede, eskiden Gökdere boyundaki değirmenlere su taşırken göbeği kaçıp ağrıdan kıvranan insanlara deva olur, onların kaçan göbeklerini yerine getirirmiş. Closed Bazaar to buy or sell goods. Arap Şükrü Arap Şükrü was a war veteran born in Vodina near Thessaloniki who became a local of Bursa later on in life and left his mark on both the streets of the city as well as the urban memory of Bursa. He took charge in the War of Independence as Akıncı Şükrü. He retired on disability upon being injured from his arm while escaping from Kütahya where he was held captive and came to Bursa with his spouse and daughters. He ran the Şar Club at the location which now houses the Tayyare Center of Culture. He has then rented a shop at the Yahudilik Çarşısı(8) where all the taverns owned by those of Jewish origin were located. He has become so famous over time that customers have started coming in from outside the city. The street has been given his name after some time. Deli Ayten Deli Ayten(9), a renowned lover in Bursa with films, documentaries, plays and books in addition to various statues erected in her name. Her craziness and legendary status are all due to her utterly inconceivable love. The impossible love she lived with Cümbüş Hasan made her go mad. The locals of Bursa have laughed and cried with her for years. Ayten’s spirit still lives on the streets of Bursa. The memory of Deli Ayten with a statue erected at Kamberler where she was born and raised is passed down from old locals of Bursa to their children and grandchildren. Çekirge Sultan Çekirge Sultan used to sit all day in front of the Turkish Bath at the district known today as Çekirge. He kept to himself until his name got popular first among the public and after that Murat Hüdavendigar also heard of him. When he got famous for finding Nihat Küçük’ün objektifinden Deli Ayten