Gökyüzündeki umut
Zühre, Çoban, Tan, Sabah ya da en bilindik ismiyle Kutup Yıldızı… Yıldızların en parlağı, karanlıkta ilerleyenlerin kılavuzu, kadın, sevgili ve çoğu zaman umutların birleşim noktası…
Bulutsuz bir gecede başınızı gökyüzüne kaldırıp en parlak yıldızı aradınız mı hiç? En parlağı, “o”dur mutlaka. Diğerleri birer kum tanesi ise “o” bir çakıl tanesidir. Elif Şafak’ın Mahrem isimli kitabına göre, göğün üçüncü katında yaşayan bir güzeldir “o”. Elinde bir aşk aynası tutan, gizemli… Halen âşık olup olmadıklarını ve eğer âşıklarsa kime âşık olduklarını hatırlamayanlar, o’nun aşk aynasına bakarmış. Gördükleri yüz âşık oldukları kişinin yüzü olurmuş.
Hayatımıza farklı alanlardan farklı isimleriyle dâhil olan, gece boyunca yansıttığı ışığıyla her daim üzerimize aşk iksirleri döken, türkülerimizde sevgiliyi anlatan Sabah Yıldızı, Türklerle yakın ilişkisi olan bir yıldız. Bozkır yaşamında sıkça gördükleri Kutup Yıldızı’na destanlarında yer vermiş Türkler. Çok güzel bir kız olarak nitelemişler.
Yıldızları onların sevgilisi olmuş çoğu zaman… Hayatlarındaki en önemli şeyi, atları sevgili yıldızlarıyla korumuşlar ve “Atları koruyan, Çoban Tanrısı” demişler. Kimi kutup yıldızı olmuş, kimi Zühre Yıldızı… Zaten türkülere de yansımış bu sevgi:
“Soramadım bir çift sözü.
Ay mıydı gün müydü yüzü?
Sandım ki Zühre Yıldızı.
Şavkı beni yaktı geçti…”
Batı “Polar”, Arap dünyası ise “Ez Zühre” diye bahsetmiş o’ndan. Kadının güzelliğinin sembolü olmuş. Hatta Araplar Zühre yıldızının bir zamanlar kadın olduğuna inanmış. Mitolojide ise; şehvet, müzik, kadın(dişilik) ve aşkı temsil eden Sabah Yıldızı, eski astronomi bilgilerine göre üçüncü gökte, kutlu bir yıldız… Doğu Anadolu’da Sarı Yıldız, Kanlı Yıldız, Mavi Yıldız da deniyor. Rivayete göre bir kervan, bu yıldızın erken doğması yüzünden gece yarısı yola çıkmış ve bu yüzden haydutlar tarafından talan edilmiş. Bu olay Şarkışlalı Âşık Veysel tarafından şöyle aksedilmiş türkünün içine:
“Kanlı yıldız, sarı yıldız.
Sunam ağlar, sarı yıldız.
Selâm götür, sen al yıldız.
Yaldız ey, yıldız, yıldız, yıldız!” Sabahını arayan gecelerde en göze çarpan şey yine kutup yıldızıdır. Kaybolanlar yolunu ona bakarak bulabilirler. Gece ile şafak arasındaki zaman diliminde en parlak şey yine Kutup Yıldızı’dır. Kimi zaman dünyaya en yakın gök cismi olan ayı bile gölgede bırakır.mut
