Miniklere “merak” aşılayın
Gizem, hem çocuklar hem yetişkinler için devamlı olarak ilgi çeken bir durum. Gizemin bu kadar çekici olmasının nedeni ise tabi ki merak duygumuz… “Gizemli bir insan, gizemli bir konu, gizemli bir şehir” gibi tanımlamalar bizi araştırmaya, keşfetmeye yöneltir. Peki bunu çocuklarda nasıl kullanabiliriz?
Bilindiği gibi öğrenmenin temelinde merak yatıyor. Zorla, merak olmadan yapılan öğrenmeler ise unutulmaya mahkumdur. Bu nedenle öğretmenlerin, ebeveynlerin kullanması gereken merak duygusu çocukların ilgisini kesinlikle çeker. Gizemi kullanmaya evde başlayabilirsiniz. Evde yapılabilecek olan etkinlikler arasında şifreler ve gizem oyunlarını söyleyebiliriz. Küçük bilmecelerle bazı eşyaları saklayarak eğlenebilir ve çocuğunuzu araştırmaya itebilirsiniz. Örneğin “en sevdiğin kazağın, şimdi bil bakalım nerede? Al sana küçük bir ipucu, yemek yiyoruz he o yerde!” gibi. Çocuğunuzla ayda birkaç kere bile yapabileceğiniz bu etkinlik evinizi daha keyifli hale getirebilir.
Merakı ve gizemi bilimle birleştirmek ise çocuğunuz için daha ilginç olabilir. Bunun için küçük teleskop, mikroskop, insan bedeninin farklı formları (plastikten yapılmış organlar, iskelet sistemi gibi) kullanabilirsiniz. Bunları çocuğa sunarken “acaba nasıl oluyor, neler varmış, neyi incelesek” gibi yönlendirmeler yaparsanız neleri merak ettiğinizi de göstermiş olursunuz. Bu konuda adından da anlaşılabileceği gibi Tübitak yayınlarının “Meraklı Minik” dergisini de takip edebilirsiniz.
Anne – babanın gizem konusunda model olması, meraklarını sürdürmeleri bunu çocukla paylaşmaları da önemli. “Hep merak ederim, Antarktika nasıl bir yer diye” derken çocuğunuzun aklında bir soru uyandırırsınız. “Piramitler hep bana gizemli gelmiştir” derken çocuğunuzda “Acaba orası nasıl bir yer” düşüncesini oluşturursunuz. Bunları birlikte araştırmak ise gizemi kullanabileceğiniz en iyi davranış olacaktır. Birçok internet sitesi, oyuncak, sesli-aktiviteli kitaplar gizemi kullanıyor. Bunlardan yaralanabilirsiniz.
Son olarak kitap okuma becerisini geliştirmek ve çocuğunuzu hevesle okurken görmek isterseniz de gizemli kitapları tercih edebilirsiniz. Bunun için size önerebileceğim birkaç kitap bulunuyor. Jon Scieszka’nın Zamanda Gezinen Üç Kafadar – Da Vinci Bize Dâhi Dedi, Silke Lambeck’in Esrarengiz Komşu, Gülsevin Kıral’ın Gizli Formül Hangi Zarfta ve Vladimir Tumanov’un Kraliçeyi Kurtarmak çocuklarınızın elinden bırakmak istemeyeceği kitaplardır. Hepsi merak duygusunu heyecanlı bir olay örgüsü içinde sunuyor. Çocuklarınızın çok severek okuduğunu göreceksiniz.
Yetişkinlerin dünyasında hala etkili olan merak duygusunu kullanan gizemli durumlar, bu sıralar reklamlarda gördüğümüz “Bu sakız ne’li?” gibi bilmeceler, merak duygumuzu hala kaybetmediğimizi gösteriyor. Bu nedenle hem kendimiz hem de çocuklarımız için gizemi keşfetmeye, birlikte araştırmaya şimdiden başlayalım!