Turizm sektörünün ilkleri

Fethiye Ölüdeniz - Engin Çakır

1500’lü yıllarda Fransa’da tarihin ilk rehber kitabı yayınlandı. Londra ve New York’un bir anlamda öncülük ettiği otelcilik sektöründe ilkler dönemi de böylece başlamış oldu.

1800 yılında Londra’nın şehir merkezinde açılan “The Royal” oteli bu anlamda bir ilkti. Onu, ünlü otelci Milton Statler’in 1807’de New York’ta açtığı Statler Hotel takip etti. Bu otelin en büyük özelliği, tüm odalarında banyo/tuvalet ve şebeke suyu olmasıydı.

Şehir merkezinde açılan oteller git gide artıyor, konaklama hizmeti verecek işletmeler kurmaya hazırlanan kişiler büyük adımlar atarak ortaya diğerlerinden farklı özellikler koymak zorunda kalıyordu. 1822 yılında New York’ta hizmete giren The Holt Hotel’de de böyle yapıldı ve tarihte ilk kez bir otelde bagajları taşıyan bir asansör yapıldı. Asansörün misafirler tarafından da kullanılabilmesini sağlayan bir asansörün varlığı ise ilk kez 1859 yılında açılan “Fifth Avenue Hotel” ile mümkün olabilecekti.

1800’lü yıllarda demiryollarının kurulması, posta arabalarının yerini trenlerin almasıyla istasyonların yakınlarında konaklama amaçlı binalar yapıldı. 1829’da Boston’da açılan Tremont House isimli otel 170 odası, 200 kişilik yemek salonuyla tarihin ilk modern otellerinden biri oldu. Aynı zamanda oda kapılarında kilit ve restoran bölümlerinde alakart menüler bulunuyordu.

Bülbül Yuvası Butik Otel

Daha sonra Londra’da, St. Pancras Tren İstasyonu’na bağlı olarak yapılan ve 1871’de yapımı tamamlanan otel ise zamanın en ünlü mimarlarından Sir George Gilbert Scott tarafından Gotik üslup kullanarak tasarlanmış ve otelcilik tarihindeki hatırı sayılır yerini almıştı.

1900’lü yıllara varmadan önce bir ilk de yine Paris’ten geldi. Le Grande Hotel, ilk elektrikli aydınlatma kullanılan otel olmuş aynı yıl İsviçre’de ilk kez bir otelcilik okulu açılmıştı.

1919 yılında açılan Ritz Hotel Barcelona, oda banyolarında sıcak ve soğuk suyun aynı anda bulunabildiği ilk oteldi. Ancak 1900’lü yıllara gelmeden hemen önce Türkiye’de de otelcilik alanında çok önemli bir adım atıldı. Yıllar boyunca Kraliçe Elizabeth’ten Mata Hari’ye, Mustafa Kemal Atatürk’ten Pierre Loti’ye kadar birçok ünlü ismi ağırlamış olan Pera Palace Hotel açılmış; ünlü cinayet romanı yazarı Agatha Christie 1934’de yayınlanan “Doğu Ekspresinde Cinayet” kitabı için aradığı ilhamı burada bulmuştu. Dünyaca ünlü Orient Express, 1888 yılındaki Paris – İstanbul seferleriyle birlikte başlamıştı Pera Palace’nin hikâyesi. 1895 yılında görkemli bir baloyla açılışı yapılan otel dönemin “Küçük Avrupa”sı Pera’nın Tepebaşı bölgesindeydi. Birinci Dünya Savaşı’na dek en görkemli yıllarını yaşayan ve ülkemizde otelcilik adına atılmış ilk ve en önemli adımlardan biri olan bu otel, bugün bir müze-otel özelliği taşıyor.