Yıllarca hiç böyle bilmediniz siz…
Her anı dopdolu bir yaşamdan kalan hatıralar; mektuplar, şiirler, kostümler, aksesuarlar, fotoğraflar… Türk Sanat Müziği’nin “Paşa”sı, “Türkiye’nin Sanat Güneşi; çoğu daha önce gün yüzüne çıkmayan sırlarıyla, bilinmeyen yönleriyle yıllar sonra yeniden evinde…
Yaşadığı sürece yalnızca sanatının değil asaletin, zarafetin sembolü; sevginin, aşkın tercümanı oldu Zeki Müren… Müzikle geçen ömründe sanat hayatına bir güneş gibi doğdu; öyle bir ışık saçtı ki öldükten sonra bile parlamaya devam etti. Şarkıları, yaşı onu tanımaya yetmeyenlerin de dilinde, onun sesiyle büyüyenlerin de… Kendi deyimiyle “ne köşklerde, ne sarayda, ne dünyada ne de ayda” yaşadı o. Bazen dertli gönüllerde bazen neşeli anılarda ama her zaman kalplerde ve “alkışlarla” yaşadı. Çok çok uzaklara gittiğinde bile aslında hep buralardaydı. Dünya malının hiçbir önemi yoktu onun gözünde. Bu yüzden ölmeden önce tüm mal varlığını, mirasını Türk Eğitim Vakfı’na ve Türk Silahlı Kuvvetleri Mehmetçik Vakfı’na bağışlamıştı. 1996 yılındaki ölümünün ardından Zeki Müren’den geriye kalan her şey, emanet ettiği tüm anılar 18 yıl boyunca sır gibi saklandı. Geçen yıl İstanbul’da Müren’in kendini anlattığı o meşhur şarkısıyla aynı adı taşıyan bir sergi açıldı. “Paşa”nın gelmiş geçmiş tüm zamanlarını gün yüzüne çıkaran sergi bu yıl evine, Sanat Güneşi’nin “hamurum burada” dediği Bursa’ya geldi.
Evinde parlayan Sanat Güneşi…
Zeki Müren hakkında hazırlanan belgesellerin, bugüne dek açılan sergilerin ve onun anısına yapılan tüm çalışmaların en kapsamlısı olan bu sergi ilk kez 18 Kasım 2014’te İstanbul’da ziyarete açılmış ve çok büyük bir ilgi görmüştü. Zeki Müren’in daha sonra Ankara, Bodrum’da da halkla buluşan hatıraları ilk sahne deneyimini yaşadığı İzmir Fuarı olması nedeniyle İzmir’e de uğramıştı. Şimdi ise nihayet evine döndü ve 12 Kasım 2015’ten itibaren Tofaş Anadolu Arabaları Müzesi’nde sergilenmeye başladı. “İşte Benim Zeki Müren” sergisi 5. durağı olan Bursa’da diğer şehirlerden daha fazla kalacak ve 19 Şubat 2016’ya kadar gezilebilecek. Bursalılar, her durağında gördüğü yoğun ilgi ve ziyaretçi akını nedeniyle süresi planlanandan daha uzun tutulan bu sergiyle ancak bir yıl sonra buluşabildi.
Sevgi dolu bir dünyam var dört yanımda tüm insanlar/ Dünya malı neye yarar dostluklarla yaşıyorum/ Şiirlerde romanlarda / gelmiş geçmiş zamanlarda/ tamburlarda kemanlarda şarkılarla yaşıyorum / Sevgilerden nakışlarla mutlu mutsuz bakışlarla kalpten kalbe akışlarla alkışlarla yaşıyorum…
Bugüne dek 70 gün açık kaldığı sürece 70 binden fazla kişiyi ağırlayan sergi ziyaretçilerini Zeki Müren’in hayatında kısa bir yolculuğa çıkarıyor. Hayattaki ilk gününün fotoğrafından askerlik anılarına, desen çalışmalarından ilk gençlik yıllarına kadar her şey bu sergide bulunuyor. 1950’lerden 1980’lere uzanan hayatı boyunca milyonların gözü önünde yaşamış olsa da hiç kimsenin fark etmediği tüm detaylar bu sergide ortaya çıkıyor. Bugüne dek onu yalnızca büyüklerinden dinleyenler onu yakından tanıma fırsatı bulurken, onun şarkılarıyla büyüyen nesil onun hakkında hiç duymadığı bilgilerle karşılaşacak.
Sevgi dolu dünyasında biriktirdiği dostları, onlarla geçen zamanları, on bine yakın fotoğrafı, kendi tasarladığı kostümleri, plakları, bir kısmı şarkı sözü olarak karşımıza çıkan şiirleri, notları, çocukluğundan son dönemlerine kadar her şey bu sergi aracılığıyla onun sesini “pek kıymetli dinleyenleri”ne iletiyor. Bu yolculuk dâhilinde bir de mini sinema var. Sergide kurulan mini sinemada Zeki Müren filmlerinden kısa kesitler yer alıyor. Türk Eğitim Vakfı ve Türk Silahlı Kuvvetleri Mehmetçik Vakfı’nda 18 yıldır titizlikle muhafaza edilen tüm hatıralarından oluşan, Yapı Kredi Private Banking ve Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık işbirliği ile hazırlanan sergi Bursalıların hemşerileriyle ilgili bilmek ve öğrenmek isteyeceği her şeyi barındırıyor.
Zeki Müren’in Tofaş Anadolu Arabaları Müzesi’ne serpiştirilmiş hayat kesitleri arasında gezinirken yüzlerde oluşan buruk tebessüm, onun Bursa’yla ve Bursalılarla olan bağını sözcüklere gerek kalmadan anlatıyor. Bursalılar bu sergi aracılığı ile onun izledikleri, dinledikleri, gördükleri “yıllarca hep bildikleri” halinden çok daha farklı ve çok daha özel yönlerini keşfediyor.
“İsmim mesut göbek adım bahtiyar/ yıllarca hep böyle bildiniz siz / mesut bahtiyardan şarkılar dinlediniz”
Yazı: Ferhan Petek Fotoğraflar: Engin Çakır, Alper Türkay
Zeki Müren hakkında daha fazla şey öğrenmek için tıklayın.