26
bursa dokusu
bursa motifs
On Yıllık Tarihine Bir Bakış” adlı
yazıda yarışmaya beş mimarın
katıldığı belirtilerek şunlara yer
verir: “Bunların planları parti
salonunda teşhir edilerek parti
merkezinden gönderilen jüri
heyeti bunlardan ikisi üzerinde
durulması ve bunların mezc ve
telif edilmesi kabil görülerek
tercih ve kabulüne karar verildi.
Bu iki plan mimar Abidin
Mortaş, mimar Münevver
Hanım’ın yaptığı planlardı.”
Mimar Münevver Belen’in
yaptığı proje üzerinden inşası
iki kısma ayrılarak cephe
ve batıdan oluşan birinci
kısım ihale edilir. Temeli 19
Şubat 1939 tarihinde atılan
ve ihale şartnamesine göre
13 Ağustos 1939 tarihinde
bitirilerek teslim edilmiş olması
gereken binanın birinci kısmı
15 Mayıs 1940 tarihinde biter.
Halkevi bu yeni binasına ise
ancak Temmuz 1940 tarihinde
geçecektir. Münevver Belen,
kızının belirttiğine göre 6 Şubat
1973’te İstanbul’da yaşamını
yitirir.
İşçilerin ablası,
öğretmeni Behice Boran
(Bursa 1910 - Brüksel 1987)
Sosyolog ve siyasetçi.
Evlilik soyadı “Hatko”dur.
İlköğrenimini Bursa’da,
orta öğrenimini İstanbul’da
Amerikan Kız Koleji’nde
tamamladı. 1935’te
yükseköğrenim yapmak
üzere ABD’ye gitti, 1939’da
Michigan Üniversitesi
Sosyoloji Bölümü’nü bitirdi.
Türkiye’ye döndü, bir süre
lise öğretmenliği yaptıktan
sonra aynı yıl Ankara Dil ve
Tarih Coğrafya Fakültesi’ne
sosyoloji doçenti olarak
atandı. 1941-1942’de Yurt ve
Dünya, 1944’te Adımlar adlı
dergileri çıkardı. Bu dergilerde
sosyal tabakalaşma, gençlik,
köylü ve işçi, toplum ve bilim,
toplum ve sanat ilişkilerini
işleyen yazılar yazdı. 1945’te
Toplumsal Yapı Araştırmaları
adlı doçentlik tezi kitap olarak
yayımlandı. Türkiye’nin sosyo-
ekonomik yapısını incelediği
bu tezinde iktisadi öğelere
ve sosyal tabakalaşmaya
önem yükledi. 1946’da
çevirmen Nevzat Hatko ile
evlendi. 1948’de siyasal ve
ekonomik görüşleri nedeniyle
Pertev Nâili Boratav ve Niyazi
Berkes’le birlikte üniversitedeki
kadroları kaldırıldı. 1949’da
İstanbul’a yerleşti, 1950’de
Türk Barışseverler Cemiyeti’nin
kurucuları arasında yer aldı
ve başkanlığına getirildi.
Cemiyetin, Türkiye Büyük Millet
Meclisi’ne çektiği Kore’ye
asker gönderilmesine karşı
çıkan telgrafı dolayısıyla bir
grup arkadaşıyla birlikte
tutuklandı. 15 ay hapis
cezasına çarptırıldı. 1960’tan
sonra Vatan gazetesinde, Yön
dergisi yazarlarıyla polemiğe
girişti. Osmanlı toplumunun
değerlendirilmesi ve işçi
sınıfına değin değişik görüşler
savundu. 1962’de Türkiye İşçi
Partisi’ne (TİP) girdi. 1964’te
partinin merkez yürütme kurulu
üyesi oldu. 1965 seçimlerinde
bu parti listesinden Urfa
milletvekilli seçildi. 1968’de
TİP genel başkanlığı görevine
seçildi. Ancak “12 Mart
Muhtırası”ndan sonra Anayasa
Mahkemesi’nde dava açılınca,
on beş parti yöneticisi ile
birlikte tutuklandı, 15 yıl
hapse mahkûm edildi. 1974’te
çıkartılan afla serbest kaldı ve
bir yıl sonra elli kişilik kurucular
kurulu ile birlikte TİP’i yeniden
kurdu, bir kez daha partinin
the Mimar magazine which was
published at the time as well
as the German architectural
magazines and books. Münevver
Belen stays in Bursa until the
end of 1936 and throughout
1937. In 1937, she works at the
Bursa General Directorate of
Public Works where she meets
with Mithat Gözeler. The Bursa
Community House is opened on
February 19, 1932 at the location
where the current Mahfel is.
It continues its activities here
for some time. Over time the
Community House is organized
under nine different sections
and the building becomes
insufficient thereby forcing them
to consider having a new building
built. The Arkitekt Magazine
announces the project contest
for the Community Center
building in its 77-78th issue in
May-June 1937 stating that, “A
competition has been started for
the Bursa Community House”
building. Entry deadline is end of
August…” The Arkitekt Magazine
states in its 1938 January
issue: “The project of architect
Münevver Belen and architect
Abidin Mortaş has been selected
as the winner Bursa Community
House, Uludağ Magazine has
published an article entitled “An
Overview of the Decade Long
History of the Bursa Community
House” stating that five architects
had entered the contest: “It was
decided to exhibit their plans in
the Party hall, to closely examine
two of these and to reconcile
them. These two were the plans
by architect Abidin Mortaş,
architect Miss Münevver.” The
construction of the project by
Münevver Belen is divided
into two and the first section
consisting of the façade and the
west side is contracted out. The
foundation is laid on February
19, 1939 and the first section
of the building that was to be
completed on August 13, 1939
according to the contract of the
tender is completed on May 15,
1940. The Community House can
move to this new building only
in July 1940. Münevver Belen
passes away on February 6,
1973 in Istanbul as stated by her
daughter.
Teacher and sister of workers:
Behice Boran
(Bursa 1910 – Brussels 1987)
Sociologist and politician. Her
marriage surname is “Hatko”.
She completed her primary
education in Bursa’da, secondary
education at the American
College for Girls in Istanbul. She
went to USA for her university
education in 1935 and graduated
from the Michigan University
Department of Sociology in 1939.
She returned to Turkey, worked
Behice Boran
Müzeyyen Senar