57
All right, we are all aware that beauty is in the eye of
the beholder. We will not discuss this; however we will
mention what colors stand for in the universe of symbols.
You must remember the famous epigram by the poet
Özdemir Asaf; the one that starts with, “All colors were
getting dirtier at the same rate…” Asaf is a poet but I
also think that he is a philosopher; one who transfers his
“thoughts” in poetic language…
Renkler bir zaman sembolüdür
bazen. Bir saat gibi,
bize zamanın neresinde
olduğumuzu söylerler. Gün
boyunca ve mevsimden
mevsime değişiminde
gözlendiği gibi, renkler
zamanla değişip, bir zaman
göstergesi olurlar bizim için.
İnsan gözünün yedi yüzden
fazla renk ayırtını algıladığı
güneş ışığının temel rengi
yedidir. Tıpkı yedi nota veya
haftanın yedi günü gibi.
Beyaz, siyahın tam karşıtı
olarak renk gamındaki yerini
alır. Bazen renksizliği bazen de
tüm renklerin toplamını ifade
eder. Başlangıcın sembolüdür,
bembeyaz bir sayfa açmanın,
yeniden başlamanın
ifadesidir. Safiyeti temsil eder,
temizliği lekesizliği anlatır.
Bu anlamda küçük bir lekeyi
bile dışa vurabilen beyaz
ahlak ve namus anlayışıyla
ilgili deyimlerde de yerini
alır. Barışın rengidir, beyaz
güvercinlerle. Teslimiyetin
rengidir, mendillerle.
Kültürümüzde yeniden dirilişin
ve ölümsüzlüğün rengidir,
kefende olduğu gibi. Sarı,
renklerin en sıcak olanıdır.
Güneşin rengidir. Altın sarısı
lüksün zenginliğin ihtişamını
yansıtırken, sonbaharda
sararan yapraklar hüznü ve
melankoliyi çağrıştırır. Sarıdan
kırmızıya giden yol üzerinde
bulunan turuncunun, gökteki
güneşle yeraltındaki ateşin
arasında bulunduğu varsayılır.
Bu sebeple, vahiy yoluyla Tanrı
aşkına ulaşmanın ve ruhsal
dengenin simgesel rengi
olur. Bağlılık ve doğruluğu
yansıtması nedeniyle, Budist
rahipleri safran rengi kostüm
giyerler. Kırmızı iki önemli
kaynağın sembolüdür. Ateş
ve kan; bunlardan biri tutku
ve aşkı, diğeri de ölümü işaret
eder. İslam mistizminde Tanrı
aşkının yolu bu dünyada
ölmeden önce ölmekten geçer.
Belki de bu yüzden aşkın
ve ölümün sembolü aynıdır.
Kırmızı adı Arapça al-kirmiz
denilen bir böceğin dişisinin
kurutulup ufalandığında aldığı
renkten gelir. Tansiyonu ve
solunumu arttırdığı söylenir.
Öfkeyi kışkırtıcı bir etki
yaptığından matadorlar
kırmızı bir şal kullanırlar. Mavi
renklerin en derinidir. Göz bu
renge baktığında ona gömülür
ve sonsuza doğru kaybolup
gider. Renklerin en az düzeyde
nesnel olanıdır. Göğün
temel rengi, psişik alanda
ise ruhun ve düşüncenin
rengidir. Mavinin derinliğinde
daima bir ciddiyet ve asalet
vardır. Lacivertin tanrısal
aşkın simgesi olduğunu
ikonik tablolarda, İsa’nın ve
Meryem’in giysilerinin lacivert
ve mavi oluşundan anlıyoruz.
Mavi sözcüğünün kökeni
Arapça ma-i den geliyor.
Ma-i su rengi demektir.
Mavi ulaşılmaz gökyüzünün,
kırmızı yeraltındaki yakıcı
ateşin rengi ise, yeşil de
insanoğlunun yaşaması için
en uygun olan yeryüzünün
rengidir. Renk skalasının en
ortasındaki bu renk doğası
gereği ılık olduğundan
insana en yakın renktir.
İslam sembolizminde yeşil,
sancağının ve Peygamberinin
simgesel rengidir. Tıpkı
çöldeki bir vahanın yeşilliği
gibi. Siyah bütün renklerin
başlangıcı ve tohumudur.
Renk gamının en ucunda,
renklerin en soğuğu olan siyah
yer alır. İlkel toplumlardan
bu yana tüm mitolojileri
incelediğimizde siyahın gece,
karanlık, dişilik, sol, batı ve
sonunda cehennem kavramları
ile birlikte anıldığı görülür.
Siyah aynı zamanda mağara
insanlarının ilk kullandığı renk
olmuştur.
Peki, bütün renkler aynı hızla
kirleniyorsa birinciliği hangisi
kazanır sizce?
Colors are sometimes symbols.
Just like clocks, they tell us
where we are in time. They
become an indication of time
for us just like the change of
days and seasons. Sunlight is
made up of seven fundamental
colors even though human eyes
perceive over seven hundred
colors for it. Just like seven notes
and the seven days of the week.
White takes its place right
across black on the color
palette. It sometimes stands
for lack of color and sometimes
for the sum of all colors. It is
sometimes the symbol of a
beginning, of opening up a
blank page, of starting anew.
It represents purity, cleanness
and spotlessness. In this sense,
it is used in idioms related with
ethics and chastity as a color
that reflects even the slightest
of spots. It is the color peace
represented by white pigeons.
It is the color of submission,
represented with handkerchiefs.
It is also the color of rebirth and
of immortality in our culture as
it is used in burial robes. Yellow
is the warmest of all colors. It is
the color of the sun. Whereas
the golden yellow brings to mind
luxury and grandeur, the yellow
leaves in the autumn remind one
of sadness and melancholy. It
is thought that orange stands
between the sun in the sky and
the fire under the ground as the
path from yellow to red. That
is why it is the symbolic color
of reaching finding the love of
God via revelations as well as
of attaining spiritual balance.
Buddhist monks wear saffron
colored costumes since it
represents commitment and
truth. Red is the symbol of the
two most important sources.
Fire and blood; one of them
represents passion and love
whereas the other signifies
death. In Islamic mysticism, the
path to the love of God passes
through finding death before
dying on this earth. Maybe that
is why the symbols of love and
death are the same. Red in
Arabic takes its name from the
color that a female bug named
“al-kırmiz” takes when it is dried
and crushed. IY is said that it
increases blood tension and
respiration. Matadors use red
shawls since it increases rage.
Blue is the deepest of all colors.
The eye sinks down deep when
it falls upon this color and gets
lost in its infinitude. It is the least
objective of all colors. There is
always a seriousness and nobility
in the depth of blue. We know by
looking at the clothes of Jesus
and Mary in iconic paintings that
navy blue and blue symbolize
divine love. The word blue (mavi
in Turkish) comes from the Arabic
word “ma-I”. Ma-I means the
color of water. Blue is the color
of sky, red the color of burning
fire underground whereas green
is the color of the earth which is
the best spot for people to live in.
It is located in the center of the
color palette and is one of the
colors that is closely related with
humans due to its warm nature.
Green stands for the flag and the
prophet in Islamic symbolism.
Just like the greenness of an
oasis in the desert. Black is the
starting point and the seed of all
colors. Black is the coldest of all
colors and is located at the far
side of the color palette. We see
that the color black is used for
night, darkness, femininity, left,
west and hell in the mythologies
of all primitive societies. Black
was also the first color used by
people in caves.
So, which color do you think
will win if all of them are getting
dirtier at the same rate?
