Page 87 - Dergi Bursa Eylül 2012

85
bir bölümü köylülere dağıtıldı. Kalan
bölümde ise bugün Atatürk Bahçe
Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü
adıyla ülkemizin en önemli tarımsal
araştırma ve geliştirme enstitülerinin
birisi bulunmaktadır.
21 Ağustos 1929 tarihinde Atatürk’ün
talimatıyla yapımına hemen başlanan
köşk, 12 Eylül 1929’da tamamlandı.
Konuya Araştırmacı Yazar Ahmet
Akyol’un yayınladığı Atatürk ve
Yalova isimli kitaptaki anlatımıyla
açıklık getirelim. 13 Eylül 1929
tarihli Cumhuriyet Gazetesi’nde:
“Gazi Hazretleri’nin Yalova Millet
Çiftliği’nde inşa edilen köşkü ikmal
edilmiştir.” şeklinde konuyla ilgili
haber yer almaktadır. Bu habere
göre köşk, Atatürk’ün yapılsın
dediği 21 Ağustos’tan 22 gün sonra
tamamlanmıştır. Ancak, bu köşkün
tanınmasına sebep olan asıl olay,
bulunduğu yerden biraz doğuya doğru
kaydırılması oldu.
Atatürk, 1930 yılında(olasılıkla Haziran
ayı içinde), bir gün köşke gittiğinde,
orada çalışanlar, yandaki çınar ağacının
dalının köşkün çatısına vurduğunu, çatı
ve duvara zarar verdiğini söyleyerek,
çınarın köşke doğru uzanan dalını
kesmek için izin istediler. Atatürk
ise, çınar ağacının dalının kesilmesi
yerine, binanın tramvay rayları üzerinde
biraz ileriye alınmasını emretti. Bu
görev, İstanbul Belediyesi’ne verildi.
O sıralarda, Belediye Fen işleri
Müdürü Yusuf Ziya (Erdem) Bey’di.
Onun direktifleriyle, Fen İşleri Yollar
Köprüler Şubesi sorumluluğu üstlendi.
Başmühendis Ali Galip (Alnar) Bey,
yanına aldığı teknik elemanlarıyla
Yalova’ya gelerek çalışmaya başladı.
Önce, bina çevresindeki toprak büyük
bir dikkatle kazılarak, temel seviyesine
inildi. İstanbul’dan getirilen tramvay
rayları, binanın temeline yerleştirildi.
Santim santim yapılan çalışmalar
sonunda bina, temelin altına sokulan
raylar üzerine oturtuldu.
Atatürk, zaman zaman bu çalışmaları
izliyordu. O günlerde, Paris Büyükelçisi
olan Fethi (Okyar) Bey, kendisini
ziyarete geldi. Fethi Bey, hatıralarında
bu ziyaret sırasında köşkte yapılan
çalışmalarla ilgili olarak şunları
anlatmıştır: “... 24 Temmuz 1930 günü
öğleden sonra Gazi, beni otomobille
Yalova’daki çiftliklerini gezdirdi. Araziyi,
yapılan binaları ve altına kızaklar
konarak bir küçük köşkün mevkiini
beş on metre değiştirmek için nasıl
çalışıldığını gördük. Sonra köşkün
yanında kurulmuş olan eski sultanlara
ait iki güzel çadırın içinde istirahat ettik.
Çadırların her biri nefis sanat eseri idi.
Biraz istirahatten sonra, otomobil ile