85
başından itibaren bilinmeye
ve diğer uygarlıklar tarafından
uygulanmaya başladı. Roma
Dönemi’nden kalma eserlerden
bazıları Amerika’daki J. Paul
Getty Müzesi’nde sergileniyor.
17. yüzyılın sonlarına doğru
İngiltere’de başlayan bu akım,
ülkemizde Avrupa ülkelerinin
etkisi görüldüğü 18. yüzyılda
İstanbul’da da uygulanmaya
başladı. Bilinen en iyi örnekleri
ise Abdülmecid döneminde
Yıldız Sarayı’nda görüldü.
Rönesans Dönemi’nde tüm
Avrupa’yı sarmış duruma
gelen bu sanat, zaman içinde
benimsendiği her ülkede biraz
daha geliştirildi. Bitkilerle
oluşturulan şekiller labirent
formundaki dev bahçelere,
hatta her an yerinden kalkıp
yürüyecekmiş gibi görünen
hayvanlara, çizgi film
kahramanlarına, dünyaca ünlü
isimlere dönüştü.
Seçilen bitkiden oluşturulmak
istenen şekle sahip tel
kalıplar kullanılarak yapılan
Topiary için; şimşir,
Cezayir menekşesi, defne,
çobanpüskülü, kurtbağrı,
porsuk gibi daima yeşil kalma
özelliğine sahip, küçük ve
iğne yapraklı bitkiler seçilmesi
gerekiyor. Bu bitkilerin dal
ve yaprak aralarının az
olması ve yukarıya doğru
büyüme özellikleri onları
budayarak şekil vermeye
uygun kılıyor. Bahçede ya
da saksıda uygulanabilen bu
sanatın püf noktası da doğru
bitkiyi seçmek. Sonrasında
da sabır ve dikkat. Çünkü
eğer kalıplar kullanılmadan
geleneksel yöntemlerle işlem
yapılacaksa, bitkiyi kontrol
altında tutabilmek için sürekli
düzeltmeler yapmak gerekiyor.
Kullanılan budama şekilleri üç
ana grupta toplanıyor: Serbest
şekilli budama, yavaş yetişen
bitkiler ile yapılan budama ve
daha hızlı yetişen bitkilerle
(sfagnum) yapılan budama.
En bilinen ve en eski yöntem
olan serbest şekilli budama
ve yavaş yetişen bitkilerle
yapılan budama daha çok
geometrik şekil elde edilmek
istenen durumlarda kullanılıyor.
Tamamlanması ise birkaç yılı
bulabiliyor. Üçüncü yöntemde
ise istenilen şekle ulaşmak
için 2–3 ay gibi bir süre yeterli
olabiliyor.
Birçok ülkenin caddelerini,
evlerin bahçelerini hatta içlerini
süsleyen yemyeşil heykeller,
ilk keşfedildiği yüzyıldan bu
yana gelişen ve gelecekte
de gelişmeye devam edecek
olan bir sanat akımının
eseri. Bilgi, sabır ve emek
isteyen bu sanatın örneklerini
görebileceğiniz en yakın yer
Botanik Park içindeki tema
bahçeleri…
States. This movement started
in England towards the end of
the 17th century which was also
applied in Istanbul during the
18th century when European
influence was observed. The best
known examples were those at
the Yıldız Palace during the reign
of Abdulmejid. This form of art
that had spread all over Europe
during the Renaissance Period
developed more and more in
every country that it was adopted
by. Shapes that were formed
using plants transformed into
giant labyrinthine gardens, life-
like animals, cartoon characters
and even famous people.
Coniferous plants with small
leaves that are always green
such as European box,
periwinkle, laurel, holly, privet or
taxus have to be used for Topiary
which is made by using wire
molds in accordance with the
desired shape. These plants are
suited for shaping via pruning
due to the fact that their branch
and leaf spacing is small. The
trick for this art form that can
be applied in the garden or the
flowerpot is to choose the right
plant. Followed by patience and
care. Because you need to make
constant arrangements to control
the plant if you wish to implement
traditional methods without using
any molds. There are three main
pruning methods: free style
pruning, pruning for slow growing
plants and pruning for faster
growing plants (sphagnum).
Freestyle pruning and pruning
for slow growing plants are the
best known and oldest methods
and are used in cases when
geometrical shapes are desired.
It can take up to several years
to be completed. Whereas only
2-3 months is enough to reach
the desired shape in the third
method. The green statues that
decorate the streets and gardens
in many countries are examples
of artworks that belong to an
art movement that has been
developing since its discovery
and that will continue to do so.
The theme gardens in the Botany
Park are the closest places where
you can see examples of this art
form which requires knowledge,
patience and effort…
