45
Aytül Akbaş, Eylül 2013
Gizem dolaşır sokaklarında,
kaynak suları akar ayaklarınızın
altında... 700 senenin tüm
dokusu, sizi çepeçevre saran
taş duvarlar ve yollarda…
Daracık sokaklarında attığınız
her adımda göreceğiniz tarihi
evlerin, kapı tokmaklarının ve
sokak çeşmelerinin arasında,
kendinizi geçmişte bulur;
ekşi maya ile yapılmış odun
ekmeğini tattığınız anda
Cumalıkızıklı oluverirsiniz.
Birçok kaynakta Osmanlı’nın
kurduğu ilk yerleşim
birimlerinden biri olarak geçen
Cumalıkızık, Bursa’nın sadece
10 km doğusunda. Kısaca
bize “yakın olan uzaklar”dan.
Misafirlerine tarihi bir mimari
şölen sunarken, Osmanlı’nın
kır yerleşim kültürünü de
hala yaşatıyor. 14 yıllık bir
bekleyişin ardından UNESCO
Dünya Miras Listesi’ne de
giren Cumalıkızık, bundan
tam 700 yıl önce kurulmuş bir
vakıf köyü… Yaşayan yüzü,
gizem dolu daracık sokakları
ile her şeyden uzak bir kaçış
noktası...
Kuşaktan kuşağa aktarılan
efsanelere göre Tokat
civarında yaşamakta olan
Oğuz boylarından Kızıklar,
Karakeçili aşiretinin bulunduğu
bölgelere göç ederek
Ertuğrul Gazi’den yerleşmek
için yurt isterlermiş. Ancak
Karakeçili aşireti, Kızıkların
bu isteğine karşı çıkmış…
Bunun üzerine Ertuğrul Gazi,
düşmanlıklar doğmaması için
Kızıklara, Uludağ’ın o zamanki
adıyla Keşiş Dağı’nın kuzey
eteklerinde yer göstermiş.
İki Oğuz boyu arasındaki
dostluğu sağlamak için de,
Kızık Boyu beyinin 7 oğlunu
Karakeçili aşiretinden 7 güzel
kızla evlendirmiş. Kızık beyinin
7 oğlundan Cumali Bey, ailesi
ve yakınlarıyla günümüzdeki
Its streets are filled with
mystery, spring waters flow from
underneath you… All the texture
of 700 years, in stone walls and
roads encompass you… You will
find yourself in the past amidst
the historical houses, door knobs
and fountains that you will see at
every corner; you will become a
local of Cumalıkızık immediately
when you taste the sourdough
bread cooked in wooden
furnaces. Cumalıkızık is located
only 10 km east of Bursa and
is also stated to be one of the
first settlements of the Ottoman
Empire in many sources. In
short, it is among those that are
“far away but near”. It keeps the
rural area settlement culture of
the Ottomans while presenting
its guests a feast of historical
architecture. Cumalıkızık was
also included in the UNESCO
World Heritage List following
a period of 14 years and it is
a foundation village that was
established 700 years ago from
now… It is a point of escape from
everything with its lively face and
mysterious narrow streets.
According to legends that are
passed down from generation to
generation, Kızıks from the Oğuz
clan living around Tokat migrated
to regions where the Karakeçili
tribe was living and asked for
land for settlement from Ertuğrul
Gazi. However, the Karakeçili
tribe opposed this demand
by the Kızıks… Following this,
Ertuğrul Gazi has shown the
Kızıks a land on the northern
foothills of Uludağ which was
known as Mount Keşiş back then
so that there wouldn’t be any
hostility. He has also ordered
7 sons of the Kızık clan ruler to
marry 7 beautiful girls from the
Karakeçili tribe. Cumali Bey who
is one of the 7 sons of the Kızık
clan ruler settled down at current
day Cumalıkızık with his family
and relatives, Fethi Bey settled
down at Fethiyekızıkn(Fidyekızık),
Hamlı Bey at Hamamlıkızık, Dal
Bey at Dallıkızık and Bayındır
Bey at Bayındırlıkızık. The legend
does not include information on
the founders of Derekızık and
Değirmenlikızık.
