36
onurlandırdığı bilinen ünlü saat
ustası Mustafa Şem’i Pek’e ait
saatler bulunuyor. Dünyaca
ünlü saat markalarının ustası
ve “Osmanlı Milli Saraylar
Saatçisi” olan Pek, kendi
özgün tasarımları ve el
işçilikleriyle saatlerin tarihine
derin izler bıraktı. Saatler
zaman içinde yalnızca
işlevleriyle zamanı değil, işçiliği
ve dekoratifliğiyle onu kullanan
kişinin asaletini de belirler hale
geldi. İnsanların zenginliği ve
sahip oldukları sosyal statüler;
şıklık, sağlamlık, güvenilirlik
konusunda birbiriyle yarışan
saat markalarından hangisini
kullandığına bağlandı.
Duvar saatleri, masa saatleri,
kol saatleri, kule saatler,
koyun saatleri, süt saatleri,
guguklu saatler, alarmlı
saatler; altın işlemeli, ahşap
oymalı, porselen, mermer,
desenli, figürlü saatler…
Ezan okuyanı, taksimetre
göstereni, radyolusu, müziklisi,
su geçirmeyeni, takvimlisi,
kurmalısı, pillisi, kösteklisi,
kayışlısı… Bugün Tofaş
Anadolu Arabaları Müzesi’nde
ziyaretçileriyle saatlerin gizem
dolu geçmişini paylaşan
“Zaman Makineleri” sergisinde
yüzlerce türünü görebileceğiniz
saatler içinde belirli saatlerde
ses çıkaran akrepsiz ve
yelkovansız modellerden,
bugünkü son halini bulan saat
çeşitlerine kadar toplam 1800
saat bulunuyor. Çoğunluğu
Yüksek Mimar Naim Arnas’ın
özel koleksiyonundan
oluşturulan sergide, yalnızca
saatler sergilenmekle
kalmıyor; saat parçaları ve
saat ustalarının kullandığı
malzemeler de bilgilendirme
panoları eşliğinde tanıtılıyor.
Hem tarihe hem sanata hem
de koleksiyonculuğa ilgi
duyan herkese hitap eden
ve Tofaş Anadolu Arabaları
Müzesi’nin 5. sergisi olan
Zaman Makineleri, Naim
Arnas’ın 30 yılı aşkın süredir
kazancının büyük bir bölümünü
yatırarak sahip olduğunu
dile getirdiği parçaları
içeriyor. İlk örneklerinin,
zembereğin icadıyla Avrupa’da
kullanılmaya başladığı mekanik
saatlerin belki bugüne kadar
görmediğiniz, varlığından
bile haberdar olmadığınız
birçok türünü görebileceğiniz
sergide İsviçreli saat ustası
Abraham Louis Brequet’e
borçlu olduğumuz kol saatleri
de bulunuyor. Sergide
with batteries, chain watches
or wrist watches… Today, you
can see hundreds of different
clocks when you visit the “Time
Machines” exhibition on display
at the Tofaş Anatolian Cars
Museum which includes a total
of 1800 clocks from those that
make a sound at certain times of
the day or those without the hour
or minute hands. The Most of
the exhibition consists of pieces
from the private collection of
Master Architect Naim Arnas and
they are not only on display but
boards have also been placed
next to them including information
on the pieces of the clock and
the materials that clock experts
use. Time Machines is the 5th
exhibition at the Tofaş Anatolian
Car Museum which addresses to
anyone with an interest in history,
art and collections and includes
the items that Naim Arnas has
purchased throughout a period
of over 30 years spending most
of his earnings along the way.
The exhibition includes many
different types of mechanical
clocks which were started to be
used in Europe with the invention
of the coil spring as well as
the wrist watches for which we
should be thankful to the Swedish
clock expert Abraham Louis
Brequet. Every piece you see in
the exhibition reflects the mystery
and magic it has been witness to
throughout history. Examples of
wound clocks invented in 1524 by
Peter Henlien, pendulum clocks
that were started to be used in
1656, the first clock models in
which the hour and minute hands
were included that date back
to 1675, clocks manufactured
to measure time during marine
voyages in the 1700’s, clocks
from the first production lines
in mid-1800’s in America,
battery powered clocks that first
appeared in 1952 and electronic
clocks released in 1970 which
became a significant accessory
of fashion in addition to its
functionality… The most precious
piece among those in the
exhibition that leave the visitors
in awe with their craftsmanship is
the pocket watch given as a gift
by Atatürk to little Altan in June
1937 when he promised to “work
hard and be an important man”.
Time that we can now learn or
even hear in our cellphones
thanks to the support of
technology is still protected by
the its guardians dating back
many centuries. Of course
clocks will continue to change
and develop and who knows in
what way they will appear to us
in the future. You will witness this
change in awe and surprise when
you visit the “Time Machines”
exhibition on display at the Tofaş
Anatolian Cars Museum and
you won’t help but wonder in the
accompaniment of the “tick-
tocks” of the messengers of time
about the changes that are yet to
come.
geçmiş zaman kipinde
the past tense