Page 62 - Dergi Bursa Nisan 2013

60
eğitimin psikolojisi
Psk. Ayşegül Alkış
Çocuk için ne büyük bir keşiftir, yaşam
nasıl başlıyor, ben nasıl oluştum diye
düşünmek. Çevresini gözlemlediğini,
kız-erkek olduğunu fark ettiğini,
anne-baba ve karı-koca ilişkisini
sorguladığını, iki kişiden nasıl üç kişiye
geçildiğini düşündüğünü gösterir bu
soru. Buradaki anlamı fark eder. Zaten
yaşam sorusunun ardında hemen bir
ölüm konusu da gelir. Anne sen ne
zaman öleceksin, ben ölecek miyim,
ölünce ne olur, cennet-cehennem nedir
gibi. Burada anne babaların üzerinde
durması gereken nokta çocuğun yaşı
ve sorunun içeriğidir.
3-4 yaştan itibaren, çocuk bebeklerin
nasıl olduğunu ve doğduğunu merak
edebilir. Burada yaşına uygun bir
yolla kısa açıklamalar yapılmalıdır.
Çocuğun sormadığı soru kesinlikle
cevaplanmamalıdır. “Anne ben nasıl
doğdum” gibi bir soruda hemen ilk
taktik “Sence nasıl doğdun” sorusudur.
Bu size çocuğunuzun bu konudaki
bilgisini ve yorumunu verir. “Benceeee
sen dua ettin, Allah da karnına bebek
koydu” diyebilir. Böylece bu cevap bizi
çocuğumuzun kafasını karıştırmaktan
kurtarır. Ama “bilmiyorum, sen
söyle” derse. “Babanla ya da
annenle (soruyu sorduğu kişiye bağlı
olarak) ben birbirimizi sevdik, sonra
çocuğumuz olsun istedik, sen oldun”
ilk temel cevaptır. Bu çocuğu biraz
sakinleştirecektir. Yine sorular devam
ederse “annenle-babanla çocuğumuz
olsun istedik, sonra sen karnımda
büyümeye başladın, sonra doktor
amca sen hazır olunca seni oradan
aldı” gibi net cevaplar iyi olacaktır.
Unutulmaması gereken nokta, çocuğu
cevapsız bırakmamaktır. En azından
cevap veremeyecek bile olursanız,
“dur ben düşüneyim akşama sana
cevap veririm” demek, o sırada
uygun cevabı bulmak gereklidir. Bir
diğer önemli nokta da çocuk soruyu
kime soruyorsa o kişinin bu soruyu
cevaplamasıdır. Evde anne veya
babaya bu soruyu yönelttiğinde
diğer ebeveyne göndermek çocuğun
kafasını karıştıracaktır. Çocuk zaten
evde diğer ebeveynin olduğunu bilerek
sizi tercih etmiş demektir, bu konuda
sizinle konuşmayı seçmiş demektir.
Bu nedenle bu seçime-karara göre
konuşmak önemlidir.
Yaşamın başlangıcını sorgulamak ve
bununla ilgili bilgi almak çocuğun anne
ve babasının çocuk sahibi olmayla ilgili
duygularını ilk gördüğü zamandır. “biz
seni çok istedik, karnımda çok güzel
büyüdün, baban da çok heyecanlıydı,
doğduğunda çok güzeldin” vb.
gibi cümleler çocuğun kendisini iyi
hissetmesini sağlayacaktır. “O dönem
çok kilo aldım, hep bulantım vardı,
karnımda bile rahat değildi, doğum çok
zor oldu” vb. gibi cümlelerin çocuğun
yanında söylenmesi de çocuğu
suçlu hissetmesine ve istenmediğini
düşünmesine sebep olabilir.
Yaptığım görüşmelerde bu bilgilerin
çok hassas ve dengeli verilmesi
gerektiğini deneyimledim. Zaman
zaman zor bir durumda kalınsa da
olabildiğince doğru cevabı vermek
ya da çocuğu doğru hissettirdiğine
inanmak gerekiyor. Yaşamınızın hep
güzel başlayıp, güzel devam etmesi
dileğiyle…
Anne ve babaların en sıkıldıkları noktalardan biridir böyle bir soruyla karşılaşmak. “Ne desek, ne
yapsak, duymazdan mı gelsek yoksa her şeyi açık açık anlatsak mı?” diye sorular uçuşur aklımızda.
Kendi yaşamının başlangıcını arayan bu soru için cevabınız hazır mı?
“Anne-baba ben nasıl oldum?”