58
KOAH nedir?
KOAH tüm dünyada 4. ölüm
nedeni ve önümüzdeki
yıllarda hastalığın daha da
yaygınlaşması bekleniyor.
Dünyadaki KOAH’lı hasta sayısı
600 milyon ve her yıl 3 milyon
kişi bu hastalıktan ölüyor.
Ülkemizde 5 milyon civarında
KOAH’lı hasta bulunduğu,
her yıl yaklaşık 30.000 kişinin
bu hastalıktan öldüğü tahmin
ediliyor. Dünyada ve Türkiye’de
sigara içen her 5 kişiden biri
KOAH’lı. Ancak KOAH’lıların
sadece 10’da 1’i hastalığın
farkında. KOAH’ın en önemli ve
sık görülen nedeni, aktif olarak
sigara içicisi olmak ya da pasif
olarak dumana maruz kalmak.
KOAH; meslek nedeniyle toz,
duman ve zararlı gazlara maruz
kalmak, iç ortam hava kirliliği,
pasif sigara içiciliği, cinsiyet,
sosyo-ekonomik durum, hava
kirliliği, Alfa 1 antitripsin eksikliği,
diyet gibi faktörlere bağlı olarak
gelişiyor. KOAH hastalığında
akciğerlerde meydana gelen
hasar ve nefes yollarındaki
daralma uzun sürede ortaya
çıkıyor. Kalıcı ve ilerleyici olan
bu hastalık sigaraya erken yaşta
başlayanlarda 30’lu yaşlardan
sonra görülmeye başlıyor.
Sigaranın bırakılması ile
hastalığın ilerlemesi yavaşlıyor.
Sigara bırakılmaz ise hastalık
hızla ilerliyor.
Hastalığın öksürük, balgam ve
nefes darlığı olmak üzere üç
önemli belirtisi var. Hastalığın
ilk ortaya çıktığı dönemlerde
hiçbir belirti bulunmayabiliyor.
Bazı hastalarda başlangıçta
yalnızca sabahları olan öksürük
ve az miktarda balgam çıkarma
oluyor. Bu dönemde belirtiler
genellikle önemsenmiyor ve
sigara içmenin doğal bir sonucu
olarak kabul ediliyor. Hastalar
sigara içmeye devam ederlerse
hastalık ilerliyor, öksürük
şiddetleniyor, balgam miktarı
artıyor ve günün her saatinde
balgam çıkarmaya başlanıyor.
Daha sonra nefes darlığı şikâyeti
ortaya çıkıyor. Nefes darlığı
hastalığın erken dönemlerinde
hızlı yürüme, merdiven çıkma ve
koşma gibi eforlarda görülüyor.
Hastalığın ileri dönemlerinde
istirahatte dahi nefes darlığı
oluşuyor. Hastaların şikâyetleri,
kış aylarında, özellikle hava
kirliliğinin yoğun olduğu
dönemlerde ve üst solunum
yolu enfeksiyonların (nezle,
grip) sonrasında artış
gösteriyor.
40 yaşın üzerindeyseniz,
sigara içiyorsanız, öksürük
ve balgam çıkarıyorsanız,
günlük hayatta
yaşıtlarınızdan daha çabuk
yoruluyorsanız, üşüttüğünüz
zaman iyileşmeniz uzun
sürüyorsa, nefesiniz daralıyorsa
siz de KOAH’lı olabilirsiniz.
Mutlaka “Solunum Foksiyon
Testi” yaptırmalısınız.
Günümüzde var olan tedavi
yöntemleriyle KOAH’lı hastaların
semptomları ileri derecede
hafifletilebiliyor, yaşam kaliteleri
iyileştirilebiliyor ve yaşam
süreleri uzatılabiliyor. Hastalık
ne kadar erken teşhis edilirse,
uygulanan tedavi de o kadar
etkili oluyor. KOAH ilaçlarının
çoğu nefes yoluyla alınıyor. Bu
ilaçlar, çalışma prensipleri ve
şekilleri birbirinden farklı olan
cihazlar yardımı ile uygulanıyor.
Tedavinin başarılı olması için
bu cihazların hata yapmadan
doğru teknikle kullanılmaları
gerekiyor. Cihazınızın doğru
kullanımını öğrendiğinizden
emin olmanız gerekiyor.
KOAH’la mücadele için;
sigara içmeyi bırakın, grip
ve zatürre aşılarınızı yaptırın,
KOAH ilaçlarınızı doğru şekilde
kullanın, egzersiz yapın, iyi ve
doğru beslenin, enerjinizi iyi
kullanın ve stresten uzak durun.
Oksijen tedavinizi kullanın,
ataklarınızı azaltıcı tedbirleri alın
ve atağa girdiğinizi fark edin.
Tedavide başarının anahtarları;
erken teşhis ve sigaranın
bırakılmasıdır.
Kronik (müzmin veya süreğen) Obstrüktif (tıkayıcı) Akciğer Hastalığı KOAH,
akciğerlerin kronik ilerleyici bir hastalığı. Yaygın görülen, hava yollarını tıkayarak,
nefes alıp-vermeyi zorlaştıran bir akciğer hastalığını ifade ediyor. Hava yollarının
mikrobik olmayan bir iltihabı sonucu ortaya çıkıyor, hava yolları daralıyor ve bu
iltihaplanma ile mücadele etmede yetersiz kalan akciğerlerde, giderek ilerleyen
bir harabiyet oluşuyor.
Dr. Özhan Kula
Göğüs Hastalıkları Uzmanı
Özel Medicabil Hastanesi
genel sağlık
general health
