Page 61 - Dergi Bursa Şubat 2013

59
topraklarındaki önemli büyük kentlere
yaygınlaştırılmaya başlandı. Örneğin
1892 yılında Selanik’te çalışmaya
başlayan tramvay sistemi; İzmir,
Konya, Trablusşam, Şam ve Bağdat
illerine de kurulmuş, Bursa gibi birçok
önemli şehre kurulması için çalışmalar
yapılmıştır.
Yaşanan iç ve dış gelişmelerden
dolayı ordunun at ihtiyacından ötürü
ordu atlı tramvaylardaki tüm atları
ücret karşılığı almak için talip olmuş
ve bu şekilde atlar satılmıştır. Bunu
müteakiben Avrupa’da yeni yeni
yaygınlaşan elektrikli tramvaya doğru
bir eğilim başlamış, bunun ilk örneği
Şam’da uygulamaya geçirilmiş,
bunu müteakiben 1907’de Selanik’te
çalışmaya başlamıştır. Tramvayın
İstanbul’da işlemeye başlaması ise
1914 yılına rastlar.
BURSA
Dünyada ve Osmanlı topraklarında
yaşanan bu gelişmelere paralel olarak
Bursa’da da tramvay kurulmasına
yönelik çalışmalarda eşzamanlı olarak
başlatılmıştır. Payitaht tarafından
belediyeye verilen imtiyaz hakkı,
17 Şubat 1905 tarihli yazılı bir emir
ile Aşkudere eşrafından Süleyman
oğlu Mehmed Ali Ağa’ya verilmesi
istenmiştir. Bu emirde şehirde
kurulması hedeflenen tramvay hatlarının
elektrikle çalıştırılabilecek şekilde
sözleşme hazırlanması istenilmiştir.
Aşkudereli Süleyman oğlu Mehmed Ali
Ağa ile imzalanmak üzere 1906 yılında
hazırlanan 21 maddelik sözleşmenin
bazı maddeleri şunlardır:
Madde 1: Bursa şehrinde bulunan
Setbaşı - Çekirge hattında, arada
Hükümet Konağı’na, oradan da
Mudanya – Bursa Demiryolu durağına
bağlanan mecburi hatlar ile Uludağ’a
mevsim şartları uygun oldukça inip
çıkılmak üzere, yolcu taşıma ve eşya
nakline mahsus olmak üzere tercihli
tramvay hatlarının inşa ettirilmesi.
Hatların yapımında her 5 km mesafe
bir Ticaret ve Nafia Bakanlığı’nın
(Bayındırlık) üretim uygunluğu ile lüzum