66
Op.Dr. Mahmut Özyılmaz
Doruk Sağlık Grubu
/
Doruk Health Group
Güneş ve cilt kanserleri
Sun and skin cancer
genel sağlık
health
Son yıllarda cilt kanseri
görülme oranlarında belirgin
artışlar var. Bunun sebebi
olarak, değişen çevresel
faktörler ve ozon tabakasındaki
hasara bağlı ultraviyole (UV)
ışınlarına direk maruz kalınması
gösteriliyor.
UV ışınlarının yanı sıra; açık
tenlilerde ve ailesinde cilt
kanseri öyküsü olanlarda,
çok fazla sayıda, değişik
şekil ve boyutta beni (nevüs)
bulunanlarda, kimyasal
maddelere uzun süre maruz
kalanlar ve açık havada
çalışanlarda, eski yanık
zemininde veya uzun süre
iyileşmeyen yarası olan
kişilerde cilt kanseri görülme
oranı yüksektir. 3 çeşit cilt
kanseri görülür.
Bazal hücreli kanser
En sık görülen cilt kanseridir.
Genelde baş ve boyun
bölgesinde güneşe maruz
kalan bölgelerde ve ileri
yaşlarda görülür. Önce deride
kabuklanmayla başlar uzun
süre içerisinde kanamalı, üzeri
kabuklu bir hal alır. Genelde
vücudun başka bölgelerine
yayılmaz; bulunduğu yerde
yıllar içerisinde büyür.
Yassı hücreli kanser
Bazal hücreli kanserden sonra
en sık görülen cilt kanseridir.
Genellikle yüzde, kulaklarda ve
dudakta çıkar ayrıca uzun süre
kapanmayan yara zemininde
veya eski yanık izleri üzerinde
gelişebilir. Bazal hücreli
kansere oranla daha hızlı
büyür. Kanamalı ve kabuklu
yara şeklindedir. Tedavide
gecikilirse başka organlara
yayılabilir ve ölümcül seyreder.
Malign melanom
Cilt kanserlerinin en
tehlikelisidir. Koyu renkli
ben tarzında veya var olan
bir bende başlayabilir. Hızlı
büyüyen rengi ve şekli değişen,
ağrılı, kaşıntılı, düzensiz
lezyonlardan şüphelenilmelidir.
Geç kalınmış vakalar genelde
ölümcül seyreder. Erken teşhis
edilirse tedavi şansı vardır.
Cilt kanserinden nasıl
korunuruz?
Tüm cilt kanserlerinde en
büyük etken güneş ışınlarıdır.
Özellikle ultraviyole A, DNA
hasarı oluşturarak cilt kanseri
oluşumunu tetikler. Bu nedenle
en az 30 koruma faktörlü
güneş kremi kullanarak bu riski
en aza indirebiliriz. Özellikle
çocuklarımızın cildi daha
hassastır. Çocukluk döneminde
su toplamalı güneş yanığı olan
insanlarda cilt kanseri görülme
oranının arttığı bildiriliyor. Bu
nedenle özellikle güneşin en
yoğun olduğu 11:00 - 15:00
saatleri arasında güneşten
korunmak, cilt kanseri
oluşumunu ciddi anlamda
azaltır.
Cilt kanserinden korunmak
kadar erken teşhis de
önemlidir. Vücudumuzda
geçmeyen, kabuklanan zaman
zaman kanayan bir yaranın
olması veya daha önceden
olan bir benin şeklinin renginin
ve boyutlarını değişmesi;
ağrı, kaşıntı gibi belirtilerden
bazılarının görüldüğü
durumlarda kesinlikle hekime
müracaat edilmesi gerekir.
Halk arasında, özellikle
de kırsal kesimde, bu tür
yaralara veya benlere bıçak
değmesi durumunda kansere
döneceği inancı yaygındır.
Oysa bu oldukça yanlıştır ve bu
sebepten birçok hasta tedavi
şansını kaybeder..
Cilt kanseri tedavisi
Her üç cilt kanseri türünde de
esas tedavi şekli cerrahidir.
Eğer lezyon küçükse tamamı
çıkarılır ve patolojik incelemeye
gönderilir. Büyük lezyonlarda
önce biyopsi yapılır, patoloji
sonucuna göre cerrahi işlem
planlanır. Özellikle bazal hücreli
ve yassı hücreli kanserler
erken tespit edilirse cerrahi
ile tamamen tedavi edilebilir.
Malign melanom türünde ise
cerrahinin yanında kemoterapi
ve interferon tedavileri de
kullanılır.
Recently, there has been an
increase in the number of skin
cancer patients. The reasons
are changing environmental
factors and the direct exposure to
ultraviolet (UV) lights due to the
damage in the ozone layer.
Along with UV lights; fair skin,
family history of skin cancer,
large number of moles, different
shaped and sized moles, and
exposure to chemical substances
for prolonged periods of time,
working outdoors, previous burn
zones, and wounds that do not
heal for a prolonged time are risk
factors for skin cancer. There are
three types of skin cancer.
Basal cell carcinoma
Most common type of skin
cancer. Generally seen in the
head and neck area, exposed
to sun and in older ages. Starts
with flaking in the skin and in
time starts bleeding and scaling.
Rarely metastasizes; over the
years, expands in the zone it
started.
Squamous cell carcinoma
Most common type of skin
cancer after basal cell carcinoma.
Generally presents on the
face, ears, and lips and also in
persistent sores and previous
burn marks. Spreads more
quickly than basal cell carcinoma.
It is in the form of intermittently
bleeding, open sores. If treatment
is delayed it could metastasize
and be fatal.
Malign melanoma
The most dangerous type of
skin cancer. Melanomas often
resemble dark colored moles or
develop from existing moles. Fast
growing, painful, itchy, atypical
lesions that change shape
and color should be closely
monitored. Delayed treatment
could be fatal. Curable if detected
early.
How to preventing skin
cancer?
The main factor in all types of skin
cancer is the sunlight. Particularly
UVA triggers skin cancer by
causing DNA damage. For this
reason, you need to minimize
this risk by using sunscreen with
an SPF of at least 30. Children’s
skins are more sensitive. Blistered
sunburns during childhood
increase the risk of skin cancer.
Seeking shade between the
hours of 11:00 to 15:00 when UVA
is most intense minimizes the risk
of skin cancer.
Early diagnosis of skin cancer
is as important as protection.
With symptoms such as scar
tissue with intermittent bleeding
and crusting or changes in the
shape and color of a pre-existing
mole, pain or itchiness you must
immediately consult a physician.
In rural areas, it is believed that
these types of wounds or moles
will become cancerous if “a knife
touches it”, however, this is a
very wrong belief and due to this
most patients lose their chance of
treatment.
Treatement of skin cancer
Treatment for all the three types
of cancer is surgical. If the lesion
is small, it is removed and send
to pathology. Larger lesions are
biopsied and surgical procedure
is performed according to the
pathology results. Particularly
for the basal cell carcinoma and
the squamous cell carcinoma,
surgery is a conclusive treatment.
For malign melanomas,
chemotherapy and interferon
treatment is used along with
surgery.
