62
detaylı bakış
in details
Soğuk ışıklar:
ateşböcekleri
Cold lights:
fireflies
Bir yaz gecesi bahçenizde otururken onları seyre dalmışsınızdır. Ya da çocukluğunuzda, elinizde kavanozla
peşlerine düşmüşsünüzdür. Adını duyduğunuzda aklınıza ilk gelen şey, 70’li yılların hala mırıldandığınız bir
melodisidir belki. Belki de siz hiç ateşböceği görmemişsinizdir henüz…
In a summer night, sitting at your garden, you must have found yourself gazing at them. Or ran after them with a jar
in your hand while you were a kid. Maybe the first thing that comes to your mind when you hear its name is a popular
lingering melody from the 70s. Or maybe you have never seen a firefly...
Sayelerinde izlediğimiz eşsiz
manzaralar konusunda bir
fikirleri yok. Onlar sadece
“doğaları gereği” bilinçsiz bir
şekilde ışık üretiyorlar. Kendi
aralarındaki haberleşmenin
bize görsel bir şölen olarak
yansıması ise tamamen
planlarının dışında gelişiyor.
Gelişen onca teknolojiye
rağmen binlerce yıldır yapay
olarak taklit edilemeyen,
hayranlıkla izlediğimiz ışık
dolu bedenleriyle gizemli bir
doğa hediyesi… İsminde ateş
geçmesine rağmen sıcaklıkla
hiçbir ilgisi olmayan, aksine
saçtığı ışığa “soğuk ışık”
adı verilen, doğanın ışıltılı
mucizeleri ateşböcekleri.
Bahar ve yaz aylarının renkli
aktörleri ateşböcekleri, kısa
aralıklarla yanıp sönen sarılı
yeşilli ışıklarıyla binlerce yıldır
bilim insanları tarafından
araştırılan bir merak konusu
olma özelliği taşıyor. Yapay
olarak üretilmesi mümkün
olamıyor çünkü enerjinin
tamamını ışığa dönüştürmek,
yalnızca ateşböceklerine has
bir özellik. Bir ampulün bu
konudaki performansı %4’te
sınırlı kalıyorken, florasan
ancak %10’a ulaşabiliyor. Peki
insanlar bu durumun teknolojik
ve bilimsel izlerinin peşinde
sürüklenirken ateşböcekleri
cephesinde neler oluyor?
Kınkanatlı (Coleoptera)
bir böcek türü olan ve
“lampyridae” (ateşböceğigiller)
familyasından gelen
ateşböceklerinin 2000’den
fazla türü arasında ışık
saçmayanı yok. Bilimsel
adı “lampyris noctiluca”
olan ateşböceklerinin 10-
20 mm arasında boyları,
cinsiyetlerine göre farklılık
gösteren bedenleri var.
Örneğin erkekleri uçabiliyor
ama dişileri kanatsız oluyor.
Dişi ateşböceklerinin şekil
olarak benzediği larvalarının
da zaman zaman ışık saçtığı
görülüyor. Bu özellikleri
ile “yıldız kurdu” olarak da
anılıyorlar. Saçtıkları ışığın
yanıp sönme aralıkları, erkek
ve dişi ateşböceği arasındaki
They have no idea of the show
they put on. They produce light
“per their nature”, unconsciously.
It is out of their plans that their
communication with each other
is a spectacle for us. They are
a gift of nature with their body
which we have been admiring
forages and filled with light that
cannot be artificially imitated for
thousands of years despite all
the technological development…
Though their names have the
word “fire” in them, they got
nothing to do with heat, on the
contrary the light they emanate is
named “cold light”; fireflies, the
sparkling miracles of nature.
Fireflies, the colorful actors of the
spring and summer, have been a
wonder researched by scientists
for thousands of years with
their flickering yellow and green
lights. They cannot be artificially
reproduced because only fireflies
can turn all the energy to light.
While a light bulb can turn 4%,
the florescent can turn 10% to
light. While humans are wrecking
their brains tracking the scientific
and technological traces of this
phenomenon, what is going on
the firefly department? Among
the 2000 types of “lampyridae”
(family of fireflies), which belong
to beetle order called Coleoptera,
there is no type that does not
produce light. Scientifically called
“lampyris noctiluca”, fireflies have
sizes differing from 10-20mm,
and body types according to their
sex. For example, male ones can
fly but the females are wingless.
It is said that the larvae, which
look like the females, also glow
from time to time. Therefore,
they are also called glowworms.
The frequency of the flickering
depends on the course of the
communication between the
male and the female firefly. Each
period of flicker, sometimes
with long sometimes with
short pauses, have a different
meaning. Deeply researching
the subjects, scientist have
concluded that the lights are also
is a security measure. Fireflies
that communicate through
specific light codes use the
lights on their stomachs to warn
each other of possible threats.
Fireflies can produce light up to
three hours at night, the females
can do more, and they feed on
snails and larvae. This is the
reason they are more common
in the regions with humidity. The
chemicals, the source of their
