44
arasında ululuğuna ve
kerametine yürekten inanılan
ve çeşitli topluluklara yurt
olan Uludağ’da Osmanlı
zamanında bugün kar
çukuru olarak adlandırılan
yer öncelikli olmak üzere buz
kuyuları kuruluyor; buradan
elde edilen karlar, Osmanlı
padişahlarının öz malı kabul
ediliyor ve kiralanabiliyordu.
Hazineye büyük katkı
sağlayan kar ticareti, karların
bugün Kadıyayla’ya çıkan
batı patikasından katırlar
aracılığıyla taşınarak
sağlanıyor, büyük bir bölümü
saraya verilirken kalan kısmı
halka satılıyordu. Her akşam
17.00’da Uludağ’a doğru yola
çıkan buzcuların Bursa’ya
varışı sabah 09.00’ı bulurdu.
Dur durak bilmeden çalışan
işçiler, yolculuk sırasında
buzların zarar görmemesi için
onları özel keçelere sarar,
buz kesimleri ise bu işlem
için tek uygun aralık olan 15
Haziran - 15 Ağustos tarihleri
arasında yapılırdı. İzledikleri
güzergâh Hünkâr Köşkü’nden
başlar, köşkün biraz üzerindeki
Buzcular Çeşmesi’ni takip
ederek Yantekir, Sarıalan,
Dombay Çukuru’nu aşıp
dağa varırlardı. Dombay
Çukuru’ndan alınan karların
ardından mandıraya gelinir,
kar toplama işlemi zirvedeki
Küçükkuyu, Büyükkuyu
bölgelerinden devam ederdi.
Ancak balta ile kesilebilen
buzların toplandığı son yer
Gölbaşı olurdu. Bu işlem
yaklaşık 11 saat sürerdi. Bugün
“karlık” diye adlandırılan
bölgeler, zamanında halka
hizmet için canla başla çalışan
buzcuların görev yerleriydi.
Yaptıkları meslek tarihin tozlu
hatıraları arasında yerini aldı
ama onlardan geriye yüzyıllar
boyu bıkmadan, usanmadan
verdikleri hizmetin izleri
kaldı. Bu izleri süren torunları
İsmail Buzcular da hayatı
boyunca ailesi gibi Bursa’ya
hizmet etmeyi ve padişah
fermanlarıyla aldıkları Buzcular
soyadını gururla taşıyarak ona
sahip çıkmayı görev bildi.
1928 yılında Bursa’da doğan,
ailesine padişah tarafından
verilen “Uludağ karlarının
manevi sahibi” olduklarının
ispatı fermanlara evinin
başköşesinde yer veren İsmail
Buzcular, çocukluğunu meyve
ağaçlarıyla dolu kocaman bir
bahçede, kalabalık ve mutlu
bir ailenin içinde geçirdi. Bursa
Erkek Lisesi’ni bitirdikten sonra
ticaret ile uğraşmaya başladı.
Yerel gazetelerde yazdığı
spor yazılarından da tanınan
Buzcular, Bursaspor’un
kurucuları arasında yer aldı.
Yıllar boyunca büyüklerinden
dinlediği ya da bizzat şahit
olduğu anıları toplayarak
Bursalılara yüzlerce yıllık bir
tarihi sunan İsmail Buzcular,
nesiller boyu buzculuk ile
geçinmiş olan ailesinin 1940
yılına kadar yaptığına ve bu
mesleğin son dönemlerine
şahitlik etti. Hatırladıkları ve
dinledikleriyle yetinmeyen
İsmail Buzcular yıllarca süren
araştırmalar sonucunda
ailesinin geride kalan
kuşaklarına ulaşmış ve 8
asırlık tarihinin büyük bir
kısmını ortaya çıkarmış. Atası
Abdurrahman Gazi’ye kadar
olan 810 yıllık dönemin içinde
282 yıllık bir geçmişe henüz
ulaşamadığını ama hayatta
kaldığı sürece bunun için canla
başla çalışmaya, araştırmaya
devam edeceğini söylüyor.
and carry the Buzcular surname
they received by way of Sultan’s
orders.
Born in 1928 at Bursa, Ismail
Buzcular spent his childhood
amidst a crowded and happy
family in a wide garden
surrounded with fruit trees and
placed the Sultan’s orders
proving their surname’s origin
at the most important spot in
their house. After graduating
from Bursa Boy’s High School,
he started commerce. Buzcular
is also known with the sports
columns he wrote for local
newspapers and was among the
founding members of Bursaspor.
Ismail Buzcular collected the
memories he listened to from his
elders and lived himself for years
to present a centennial history
while also witnessing the final
stages of this occupation that
his family carried out until 1940.
Ismail Buzcular was not content
with what he remembered and
listened to so he has researched
for years thus revealing an
important portion of the eight
centuries of his family’s past.
He states that he has not been
able to reveal a period of 282
years within a history of 810
years dating back to his ancestor
Abdurrahman Gazi, but vows to
work with all his might to do so
as long as he is alive.
İsmail Buzcular’ın çıkartmış olduğu soyağacı.
Ismail Buzcular owned family tree.
hayat hikayesi
the story of life
