61
dinlenmek için oturdukları
bankların olduğu tarihi belediye
binası da Ahmet Vefik Paşa’nın
kente kazandırdığı binalardan
biri…
Veee perde…
Bursa’nın ekonomik gelişimine
katkı sağlamakla yetinmedi,
sanata olan sevgisini de taşıdı
bu kente Ahmet Vefik Paşa.
İstanbul’dan Bursa’ya gelen
oyunculara maaş bağlayarak,
gelirin bir kısmının Guraba
Hastanesi’ne bağışlandığı bir
de tiyatro kurdu. Amacı bir
yandan hastaneye gelir elde
etmek diğer yandan halka
tiyatroyu benimsetmek ve
sevdirmekti. İlk kez 15 Eylül
1879’da Moliere’den uyarlayarak
yazdığı “Meraki” oyunuyla
açıldı Bursa tiyatrosunun
perdesi. Bu dönemde, yazdığı
Moliere çevirilerine yenilerini
ekledi ve “Atalar Sözü” adlı
eserini yayınladı. Tiyatronun
gelişmesi ve halk tarafından
benimsenmesi için aklına
gelen her şeyi yapıyordu.
Farklı kesimlerden insanları bu
sebeple bir araya topladı ve
“Tiyatro Muhipleri Encümeni”ni
kurdu. Bu dönemde
tanışıp kalemini beğendiği,
çalışmalarını desteklediği
Feraizcizade Mehmet Şakir’i de
bu encümene dahil etmişti.
Ahmet Vefik Paşa hakkında
hazırlanan 13 maddelik rapor,
Bursa’da yaklaşık dört yıl
boyunca sürdürdüğü valilik
görevinden alınmasına neden
oldu. Özellikle tiyatro için
yaptıkları ise bu raporun büyük
bir bölümünü kaplıyordu. Daha
sonra 3 günlüğüne Başbakan
olarak da görev yapan Ahmet
Vefik Paşa, son olarak aldığı
bu görevin ardından bir daha
hiçbir devlet işinde çalışmadı.
Kendi bilimsel araştırmalarına,
yazılarına, kitaplarına yönelen
Ahmet Vefik Paşa, 1891 yılında
yoksul ve yalnız bir adam olarak
hayata veda etti. Bursa’ya
bıraktığı izler ise Feraizcizade
Mehmet Şakir’e emanetti.
“Tanzimat’ın Moilere”si…
Bursa’nın ilk oyun yazarı,
Bursa’da ilk özel matbaanın
kurucusu, Türk dili hakkında
yaptığı tespitlerle kendinden
onlarca yıl sonraya ışık tutmuş
Bursalı bir dâhiydi Feraizcizade
Mehmet Şakir... Metin
And’ın tabiriyle “Tanzimat’ın
Moilere”si… Yaşadığı sürece
Türk edebiyatına ve Türk diline
büyük katkılar sağlamış, ardında
bıraktığı eserlerle kendinden
sonraki nesillere yol göstermiş
olan Feraizcizade Mehmet
Şakir Türk edebiyatının hakkı
yeterince verilememiş bir
değeri…
love of art to the city. He put
the artists who came to Bursa
from Istanbul on a salary and
established a theater; a portion
of the income of which was
donated to the Gurabe hospital.
His objective was to gain some
income for the hospital while
also ensuring that the public
enjoyed and loved theater. The
theater of Bursa first opened
up its curtains on the 15th of
September 1879 with the play
entitled “Meraki” which was an
adaptation by Ahmet Vefik Pasha
from Moliere. He made new
translations from Moliere during
this period and also published
his book entitled “Atalar Sözü”
(The Word of Ancestors). He
was doing everything he could
to ensure that theater developed
and was adopted by the public.
He brought people from different
walks of life together for this
purpose and founded the
“Tiyatro Muhipleri Encümeni”
(Council of Theater Afficionados).
He had included Feraizcizade
Mehmet Şakir in this council
because he liked the works by
Feraizcizade Mehmet Şakir.
The 13 item report prepared
about Ahmet Vefik Pasha
resulted in him being dismissed
from governorship which he had
continued for about four years.
The things he did for the theater
made up the majority of this
report. He also worked as the
Prime Minister for 3 days after
which he never worked for the
government again. Ahmet Vefik
Pasha directed his studies to his
own scientific works, writings
and books and died in 1891 as a
poor and lonely man. The traces
he left behind in Bursa were
now entrusted to Feraizcizade
Mehmet Şakir.
“Moliere” of Tanzimat
(Reform Period)…
Feraizcizade Mehmet Şakir
was the first playwright and
the founder of the first private
printing press in Bursa and
a genius from Bursa who
continued to shed light on future
generations with his evaluations
on the Turkish language…
“Moliere of Tanzimat” according
to Metin And… Feraizcizade
Mehmet Şakir made immense
contributions to Turkish literature
and the Turkish language
throughout his life during which
he left behind many works of art
for future generations without
receiving the acknowledgement
and praise he deserved…
End of the 16th century…
A period during which the
Ottoman Empire takes its
most important steps towards
Westernization… Years under the
effect of European countries that
became superior thanks to the
Renaissance… Life styles, daily
lives and of course all art forms
and artists had their respective
shares from this effect. These
changes that occurred during
the Tanzimat Period left the
men of letters in a dilemma;
thus resulting in their being torn
between the old and the new
or between the European and
Atatürk Heykeli ve Ziraat Bankası binası
