104
KOAH’da kronik hava yolu daralması,
küçük çaptaki solunum yollarında
daralma ve akciğer dokusunda yıkıma
bağlı olarak gelişiyor. Kronik yangı
küçük çaplı solunum yollarındaki
yapısal değişikliklere neden oluyor.
Tüm bu değişiklikler, hava yollarının
nefes verme sırasında açık kalmasını
engelliyor. Oluşan bu hava akım
kısıtlanması; ucuz, basit, tekrarlanabilir
ve uygulanması kolay bir test olan
spirometri ile kolaylıkla ölçülebilir.
KOAH’dan sorumlu temel risk faktörleri
ise şunlar; tütün dumanı maruziyeti
(Aktif veya pasif), mesleki tozlar ve
kimyasallar ile iç ortam kirliliği (tezek,
odun, diğer organik yakıtlar). Kırk
yaş üzeri bir olguda bu bulgulardan
herhangi birinin varlığında KOAH
düşünülmeli ve spirometrik inceleme
yapılmalıdır. Bu bulgular tek başına
tanısal olmamakla beraber, birden
fazla bulgunun bir arada olması KOAH
olasılığını arttırır. Kesin tanı için mutlaka
spirometri yapılmalıdır.
KOAH’lı hastalar genellikle nefes
darlığı, öksürük ve balgamdan
yakınırlar. KOAH, tüm dünya
ülkelerinde önemli bir sakatlık ve
ölüm nedeni... Dünya Sağlık Örgütü
(DSÖ)’ne göre KOAH, dünyada en
yaygın görülen 4. ölüm nedeni ve her
yıl 2.7 milyon kişinin ölümüne neden
oluyor. 2004 yılında yayınlanan Sağlık
Bakanlığı “Ulusal Hastalık Yükü (UHY)”
çalışmasına göre, KOAH Türkiye’de
3. ölüm nedeni ve 2010 yılında 40
bin ölüme neden olması bekleniyor.
2009 yılında kapalı alanlarda sigara
içimini yasaklayan 4207 sayılı yasanın
uygulamaya girmesi KOAH yükünü
azaltmada önemli bir gelişme oldu.
Hastalık yeterince bilinmiyor, tanı
almıyor ve tedavi edilmiyor.
Sigara: Sigara bilinen en önemli
KOAH nedeni. Genel anlamda
sigara içenlerde KOAH gelişme riski
%20 civarında olup, yaşla birlikte
bu oranda belirgin artış görülüyor.
KOAH’lı hastaların birçoğunda eşlik
eden başka risk etkenleri de olmakla
birlikte, olguların
%70-80’inden ön
planda sigaranın
sorumlu olduğu
düşünülüyor.
KOAH
gelişiminde;
sigaraya başlama
yaşı, sigara
içme süresi ve
günlük içilen
sigara sayısı gibi
etkenler önemli.
KOAH gelişiminin önlenmesindeki
en önemli hedef ise, sigara içme
oranlarının düşürülmesi... Pasif olarak
sigara dumanına maruziyetin de KOAH
gelişme riskini, hiç sigara dumanına
maruz kalmamış kişilere oranla belirgin
olarak arttırdığı biliniyor. KOAH
tedavisinde dört temel yaklaşım şu
şekilde sıralanabilir: hasta eğitimi, risk
etkenlerinin azaltılması, stabil KOAH
tedavisi ve alevlenmelerin tedavisi...
Sağlık dolu bir yaşam dileğiyle...
Sigara – Koah denklemi
Doç. Dr. Tekin Yıldız
Medical Park Bursa
genel sağlık
Kronik obstrüktif akciğer
hastalığı (KOAH), tam olarak
geri dönüşümlü olmayan
ilerleyici hava akımı kısıtlanması
ile karakterize bir hastalık...
Bu hastalık zararlı gaz ve
partiküllere, özellikle sigara
dumanına karşı oluşan, iltihabi
bir süreç sonucu gelişiyor.
Bu iltihabi süreç yalnızca
akciğerlerle sınırlı kalmıyor ve
vücuttaki diğer organları da
etkiliyor.
