102
Uz. Dr. Ferda Erkişi
Medical Park Bursa
GENEL OLARAK VÜCUDUMUZUN
hareket etmesini sağlayan kaslar,
kemikler, eklemler ve bu yapıları
birleştiren bağlarda ağrı ve hareket
kısıtlılığına bazen de şişlik ve şekil
bozukluğuna neden olan hastalıklara
romatizma deniyor.
Peki artrit nedir? Eklem ağrısı yanında
eklem iltihabını gösteren eklem
şişliği, eklem üzerinde sıcaklık artışı,
eklem üzerinde kızarıklık veya eklem
hareketlerinde kısıtlılık bulgularından bir
veya birkaçının bulunması durumudur,
eklem iltihabıdır.
Romatizmalı hastanın en sık
yakınmaları ağrı, halsizlik, yorgunluk
ve tutukluktan oluyor. Bu ağrı eklem
veya eklem dışında olabilir. Hastalıklı
eklemde ağrı uzun süren hareketsizliği
izleyen devrelerde daha belirgin olarak
hissediliyor. Bu bakımdan sabahları
hastalar eklemlerini çok zorlukla
hareket ettirirler. Sabah sertliği de
denen bu olayın süresi ise hastalığın
tanısında çok önemli. 15 dakikadan
az süren sabah sertliği normal
insanlarda da özellikle ileri yaşlarda
görülebilir. Ağrının olmadığı romatizmal
hastalıklara da rastlanıyor. Günümüzde
150‘ye yakın hastalık “Romatizma” adı
ile anılıyor. Romatizmal hastalıklar;
iltihabi ve kuru olmak üzere ikiye
ayrılabilir.
İltihabi romatizmal hastalıklar mikrobik
iltihap, vücudun bağışıklık sisteminin
yanılması sonrası oluşan mikropsuz
iltihap ve ürik asit gibi (Gut hastalığında
olduğu gibi) kristallerin dokuda
ve eklem içinde birikmesi sonrası
oluşur. İltihap ile seyreder. Ayrımını
yapılması tedavini şekillendirilmesi ve
takipler açısından çok önemlidir. Kuru
romatizmal hastalıklar da kendi içinde
ayrılabilir. En sık karşılaşılanı halk
arasında “Kireçlenme” olarak bilinen
dejenerativ (aşınmaya bağlı) eklem ve
omurga hastalıklarıdır. Çok sık görülen
dejenerativ eklem hastalıklarında, diz
ya da kalça ekleminde olduğu gibi
eklem kıkırdağı bozulması mevcuttur.
Yaşlılığa bağlı değişimler ya da daha
önceki tahripler buna neden olabilirler.
Artrit ve romatizmal hastalıklarının
mekanizmaları hakkında giderek daha
çok şey bilmemize rağmen, hastalığı
başlatan nedenler hakkında nispeten
daha az şey biliniyor. Genetik, çevresel
etkenler (bazı mikrobik ve kimyasal
etkenlere maruz kalma, bireylerin
karşılaştığı bazı bakteri ve virüslerin
bağışıklık sisteminin dengesini
bozduğu bilinir) ve fizyolojik (Hormonlar
ve yaş durumu gibi faktörler sayılabilir)
etkenler bunda etkilidir.
Çok çeşitli yakınmalara ve organ
tutulumlarına neden olan romatizmal
hastalıkların tedavisi, günümüz
koşullarında artık mümkün. Son
yıllarda hız kazanan ilaç araştırmaları
ile romatizma tedavisinde yol
alınmış durumda. İlaç tedavisi ile
beraber hastaya önerilen egzersizler,
eklemin uygun pozisyonda kalarak
sakatlanmaların önlenmesini sağlayan
cihazlamalar, düzenlenen günlük
yaşam aktiviteleri tedaviyi tamamlıyor.
Ancak çoğu romatizmal hastalığın
tamamen ortadan kalkması söz konusu
değil. Sürekli bir hekim -hasta işbirliği
gerektiriyor. Zaman zaman hastalığın
alevlenebileceği bilinmelidir. Tedavi
uzun süreli hatta ömür boyu sürebilir.
Tedavide amaç; yakınmaların ortadan
kaldırılması, olası ortaya çıkabilecek
organ tutulumlarının önlenebilmesi ve
hastanın yaşam konforunun en üst
düzeyde sürdürmesini sağlamaktır.
Sağlıklı bir yaşam dilerim.
İltihabi eklem romatizması
genel sağlık
Romatizma kavramı, hareket
sisteminin ağrı ve çoğunlukla
hareket kısıtlılığı ile birlikte giden
tüm hastalıklarını tanımlıyor.
Eski Yunan kökenli bir kelime
olan romatizma, eklemlerde
kötü özellikte sıvı birikmesi
anlamında kullanılıyor.
