100
dünyaya armağansın
Serkan Duru
CEP TELEFONLARIMIZIN ŞARJI
bittiğinde şarj edemiyoruz.
Televizyonlarımızı izleyemiyoruz.
Bilgisayarlarımızı internete
bağlayamıyoruz. Modern dünyanın
modern insanı gece ışık yoksa kendini
rahatsız ve mutsuz hissediyor. O kadar
yaşamın bir parçası haline geldi ki ışık.
Işık hızı 300.000.000 m/s 'dir. Bu
kadar hızlı olan ışık, insanın hayatında
da aynı hızla yayılıyor. Geceleri ışık
demek, çoğu zaman televizyon veya
bilgisayar karşısında geçirilen zaman
anlamına geliyor. Peki ışığın olmadığı
zamanlarda insanlar ne yapalardı? Ne
konuşurlardı? Bence sohbet ederler,
günün değerlendirilmesini yaparlar ve
oyun oynarlardı. Oyun deyip geçmeyin.
Biz de oyun denince sadece çocuklar
oynar diye yanlış bir genelleme var.
Oyun oyna, başarılı ol!
Başarıyı sağlayan birçok etken var.
Ama en önemlisi hangisi? Başarılı
insanların kişisel özelliklerine
bakıldığında, ortak kişisel özellik
sadece %5. İçe dönük ya da dışa
dönük olmak, uzun boylu ya da kısa
boylu olmak, çok da etkili olmuyor. Bir
araştırmaya göre zeki olmak başarının
%40'ını açıklıyor. Duygusal zekâ ise
% 10'unu açıklıyor. Duygusal zekâ
çok önemli ama bir çok mahkumun
da duygusal zekalarının yüksek
olduğunu biliyoruz. O halde en çok
etki hangisinde? Bazılarına göre güçlü
bir vizyonu sahip olmak, bazılarına
göre zamanı iyi kullanmak... Ama
çocuklar için en önemlisi “kişisel
kontrol.” Kişisel kontrol çocukların
okul başarısının % 50'sini oluşturuyor.
Çocuklar, özellikle küçük çocuklar,
genelde akıllarına ilk geleni yaparlar.
Davranışlarının sonuçlarını çok da
düşünmezler, reaksiyon gösterirler.
Örneğin bir oyuncak ile oynamak
isterlerse, o oyuncak ile başka bir kişi
oynuyor olsa bile gidip hemen almaya
çalışırlar. İsteklerini bekletemezler.
Genelde plan yapma veya duygularını
düzenleme yetenekleri de yoktur.
İç seslerinin farkında da değildirler.
Zamanla reaksiyon göstermeyi
bırakıp, daha planlı olup, yaptıklarını
düşünmeye başlarlar. Kişisel kontrol
geliştirirler. Ama ailesinden veya
eğitim sisteminden dolayı bu özellikleri
kazanamayan büyük bir grup olan
yetişkin çocuklar da var. Elimde
herhangi bir bilimsel araştırma yok ama
kişisel kontrolü zayıf olan birçok insan
olduğunu düşünüyorum Türkiye'de.
Kazaların sebebi de bu bence. Sollama
yapmadan bir arabanın arkasından
uzun bir süre seyahat etme sabrı yok
insanlarda mesela. Bilgisayar ya da TV
başında saatlerini geçiren gençlikte de
kişisel kontrol yok.
Kişisel kontrol nasıl kazanılır?
Kişisel kontrolü olan insan, plan
yapar ve önceliklerini belirlemede çok
etkilidir. Disiplinlidir. Kendisini motive
etmeyi bilir. Başına gelenlerden dolayı
başkasını suçlamaz. İç sesini dinler.
“Oynaya
oynaya” gelin
çocuklar
19. yüzyılın ortalarında Thomas Edison ve Nikola Tesla rekabetinin
sonucunda şu anda her birimiz için vazgeçilmez olan elektrik
ve ampül bulundu. Yani ışık. O kadar alıştık ki ışığa bir anlık
yokluğunda bile sıkıntıya düşüyoruz.
