62
armoni
1492’DE İSPANYA’DA yaşanan
sürgünle, kültürlerini yaşatmak adına
kendilerine Ortadoğu, Balkanlar ve
Kuzey Afrika’da yeni bir hayat kurma
derdine düşen topluluk; Sefaradlar.
Antik İspanyolca ile birlikte Balkan
dilleri, Arapça ve İbranice’den
gelen sözcüklerin de eklenmesiyle
günümüzde yaşatmaya çabaladıkları
dillerinin ismi ise Ladino.
Bugün bu dili şarkılarıyla yaşatan,
Kudüs’te başlayan bir hikâyenin
kahramanı, dinlediğinizde
gözyaşlarınızı zapt etmenizin pek
mümkün olmadığı bir ses Yasmin
Levy. Yaşanan sürgün sırasında
sanatçının ailesi Manisa’ya göç etmiş.
Yasmin Levy’nin babası Yitzhak Levy,
Manisa’nın İzmir’e çok yakın bir
kasabasında dünyaya gelmiş. Üç yıl
sonra sonra ailesi Kudüs’e taşınan
Yitzhak Levy, burada Sefarad şarkılarını
kaydetmeye başlamış. Bununla
yetinmeyen Yitzhak Levy, kaydettiği
şarkıların sözlerini ve müziklerini deşifre
ederek aşk şarkılarından ve ilahilerden
oluşan çok sayıda kitap derlemiş. Tüm
bunlar Sefarad kültürünü ve Ladino
Kudüs’ten gelen hüzünlü ses
Yasmin Levy
Sürgün edilmiş bir topluluğun kederli kızı. Yaşadığı toplumun
acılarını şarkılarla dile getiren bir sanatçı. Öyle bir ses ki,
içinize nakış gibi işliyor. Dinlediğiniz zaman, iliklerinize kadar
hissediyorsunuz sesindeki hüznü.
Yazı:
Melike Yılmaz
Fotoğraflar:
Ali Taşkıran