46
geçmiş zaman kipinde
past tense
gel. Doğup büyüdüğün yere,
hemşerilerinin arasına uçağınla
in, onları gururlandır” demesi
üzerine Gökçen 7 Haziran
1936’da Bursa Havaalanı’na
indi.
Merinos ve Sunğipek
Atatürk bu gezilerinde
özel sektör girişimleriyle
ya da devlet eliyle açılan
fabrikaları, yapılan yatırımları
destekliyordu. Dönemin
Ekonomi Bakanı Celal Bayar
tarafından hizmete açılan
İznik’teki Bursa Süttozu
Fabrikası’na yaptığı ziyaret
de bu amacı kapsıyordu. Bu
dönemde Celal Bayar’a bir
de mektup yazarak Bursa’da
ve Gemlik’te açılacak olan
fabrikalar için isim önerilerinde
bulunmuştu. Bugün, aslı
Gemlik Umurbey’deki Celal
Bayar Müzesi’nde sergilenen
el yazısı mektup aynı zamanda
Atatürk’ün, Türkçenin
sadeleşmesi ve diğer dillerin
boyunduruğundan kurtulması
konusunda çalışmalar
yaptığının da bir kanıtıydı.
Atatürk mektupta Bursa’daki
fabrikaya verilecek ismin
“Merinos”, Gemlik’te açılacak
olanın ise “Sunğipek” olmasını
istiyordu. Açılışı iki yıl sonrasını
bulan fabrikaların temelleri, bu
mektubun yazılışından iki gün
sonra atıldı.
Onur defterlerinde
onurlu bir imza...
Atatürk heyecanla beklediği
bu açılışları kaçırmadı ve 1938
yılının şubat ayında yeniden
Bursa’ya geldi. Bunun bir “son”
olma ihtimaliyle ilgilenmeyecek
kadar enerjik ve heyecanlıydı.
Onurlu Türk halkı, emeklerinin
body” could no longer keep up
with the endless energy of his
soul; it was tired. Even though
Ataturk wanted to resist, his body
asked for a rest.
A few months after his final Bursa
visit, all flags in Turkey were
lowered to half-mast… Ghazi
Pasha was seen off to eternity
and left behind a people in tears.
The headlines of newspapers
heralded the devastating loss,
and commemorations were
held in every city. In Bursa,
Ataturk was commemorated
in front of Ataturk Monument,
whose building was declared in
newspapers following his third
visit to the city in 1925. On 29
September 1925, the daily Yeni
Fikir published the following
article: “Ankara, Istanbul and
even some other cities adorn
their beautiful towns with statues
of our Ghazi Pasha. The light
of revolution rises from this
great man. Bursa has enjoyed
welcoming its dear Ghazi for
numerous times. The lack of
such a statue in Bursa is a very
big, unforgiveable want. Yeni
Fikir wants to warn and arouse
attention among respectful
people of Bursa. We expect
our Municipality, Party, Turkish
Hearth and other institutions to
act in this regard. The efforts for
such a statue, which will also
embrace the glorious memories
of brilliant days, should begin as
soon as possible.” Thereupon,
people reacted and the proposal
excited the entire public.
Authorities contacted Nijat
Sirel, the sculptor of Ataturk
Monument in Izmit, and the work
began. Prof. Mehmet Mahir
Tomruk, teacher of Sirel, also
contributed and the sculpture
was completed. Then, the
environmental planning followed
and the statue was unveiled
on eighth anniversary of the
Republic.
Hünkar Köşkü, 28 Eylül 1925, Atatürk’ü şapkalarıyla selamlayan Bursalılar
Hünkar Mansion, 28 September 1925, Bursa public greeting Ataturk with their hats
