50
kadın sağlığı
women health
Bebeğin anne karnındaki serüveni
Hamilelik kadınların en
önemli dönemlerinden biridir.
Gebelik bir hastalık değil,
herhangi bir tıbbi problem
yoksa doğal bir süreçtir. Anne
adayı gebe kalmadan önce
jinekolojik muayene olmalı,
PAP smear testi yaptırmalı,
gebelik öncesi bakılması
gereken rutin kan testleri
için hekimine başvurmalıdır.
Testlerde problem yoksa
gebelik düşünülmeli ve folik asit
kullanımına başlanmalıdır.
Anne adayı gebeliğe
başlamadan önce uygun kiloda
olursa gebelik boyunca kilo
kontrolü daha iyi olur. Aşırı kilolu
olan anne adaylarının gebe
kalmadan önce kilo vermesi
önerilir. Gebelikte ilk muayene
kanama ya da başka acil bir
şikâyet yok ise 6. ve 8. haftalar
arasında yapılmalı, gebeliğin
normal bir gebelik olup olmadığı
teyit edilmelidir. Hamilelikten
önce testler yapılmadıysa rutin
kan testleri ve smear bu vizitte
yapılmalıdır. Çoğu zaman
dengeli beslenebilen bir gebede
ekstra vitamin takviyesine
bu dönemde ihtiyaç yoktur.
Gebenin beslenme problemi,
bulantısı, kusması varsa uygun
tedavi ve destekle gerilemesi
sağlanır. Böyle bir durum yoksa
bu dönemde sadece folik asit
alması yeterlidir.
İkinci muayene 11. ve 14.
haftalar arası yapılmalıdır.
Bebeğin anatomik yapısının
değerlendirilmesi ve ense
kalınlığı ölçülerek, anneden
alınan bir miktar kanla
yapılan ikili tarama testinin
uygulanması gereklidir. 15.
ve 20. haftalar arasında
bebeğin ultrasonografik
değerlendirmesini takiben ikili
tarama yapılmadı ise üçlü ya
da dörtlü tarama testlerinin
herhangi biri uygulanabilir.
Tercihen üçlü taramaya nazaran
dörtlü taramanın yapılması
önerilir. Tarama testlerinin
tanı koydurucu özelliği yoktur.
Gebenin risk grubunda olup
olmadığını işaret eder. Risk
grubunda çıkan gebelere
kromozom tayini için ileri
kan testleri (Harmony) veya
Amniyosentez önerilir.
20. ve 24. haftalar arasında
rutin muayeneyi takiben kanda
bazı rutinler tekrarlanır, idrar
testi alınır. 24. hafta civarında
şeker yükleme testi ve 2.
düzey ultrasonografi uygulanır.
32. haftaya kadar normal
giden bir gebelikte, ayda bir
tekrarlanan muayeneler 32.
hafta itibarı ile sıklaştırılır. 36.
hafta civarında NST (nonstress
test) yapılır. Bu test anneye ya
da bebeğe zarar vermeyen,
bebeğin kalp atışlarının normal
olup olmadığını ve annenin
doğum sancısı olup olmadığını
gösteren, tansiyon ölçmek
kadar zararsız ama çok önemli
bir testtir.
Her şeyin yolunda gittiği bir
gebelikte süreç 40 haftada
tamamlanır. 37. ve 38.
haftadan sonra doğumun
olması doğaldır. 37 haftadan
önce oluşan doğumlar erken
doğumdur. 40. haftasına
ulaşmış normal doğum
bekleyen gebeler, normal
doğum şartlarına uygun
iseler ve bebeğin durumu
beklenebilecek durumda ise
42. hafta beklenebilmektedir.
Bu süreç çok tercih edilmese
de riskler iyi değerlendirilerek
doğumun kendiliğinden
başlaması için zaman
tanınabilmektedir.
Daha önceden sezaryen olmuş
gebelerde 38 hafta bittikten
sonra doğum olmasında
sakınca yoktur. Ancak adet tarihi
ve gebelik süresince bebeğin
büyümesi birbiri ile uyumlu
ise 39. hafta itibari ile planlı
olarak sezaryene alınabilirler.
Bu tür gebelerde 40. haftanın
beklenmesi doğru değildir.
Sancıların başlayıp rahimde
yırtılmaya neden olabileceği
ihtimalinden dolayı planlı olarak
doğurtulmaları daha doğrudur.
Op. Dr. Zühal Öder Saylık
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
Özel Medicabil Hastanesi
