86
eğitimin psikolojisi
psychology of education
Psk. Ayşegül Alkış
Sımsıcak bir ortam
A cozy environment
Çocukların en önemli
özelliklerinden birisi gözlem
yetenekleridir. Daha
konuşmaya başlamadan önce
anne ve babanın mimiklerini,
beden dilini okuyarak sosyal
yaşamı öğrenmeye başlarlar.
Çocuğun kendisini güvende
hissetmesi, içinde bulunduğu
ortamda rahat davranabilmesi
anne ve babanın çocuğa
yansıttıklarıyla yakından ilgilidir.
Bu yansıtmada çocuğun
anne-baba tarafından nasıl
algılandığı, hangi adımları
atması gerektiği, ne zaman
tehlikede olduğu, bir sorunu
nasıl çözebileceği, diğer
insanlarla iletişimi vb. yer
alır. Çocuk kendisini rahat
hissettiğinde oluşan ortam
içinde sosyal becerileri
kazanmaya başlar. Özellikle
anne-baba ilişkisinde;
• Nasıl kadın-erkek olunur,
• Nasıl eş ve aile olunur,
• Bir kişinin sözleri nasıl
dinlenir,
• Bir istek nasıl dile getirilir,
• Bir öneri nasıl reddedilir,
• Bir problem nasıl algılanır ve
nasıl çözülür,
• Planlama nasıl yapılır,
• Zaman nasıl değerlendirilir,
• Yenme ve yenilme
durumunda nasıl tepki verilir,
• Paylaşma nasıl yapılır,
• Kendi özelliklerimiz nasıl
kabul edilir ve zorlandığımız
alanlar nasıl değiştirilir,
• Sorumluluklarımız nasıl
yerine getirilir gibi.
Temel olarak gözlenen bu
beceriler, uygun bir aile
ortamında anne-babadan
çocuğa geçirilir. Bu durumu
bilinçli olduğu kadar bilinçdışı
özelliklerimizle de ilgilidir.
Anne ve baba bir aile ortamı
oluşturduğunda küçük bir
toplum oluşturur ve çocuk
kendisini orada hem bir
evlat, hem bir kız-erkek, hem
öğrenci, hem başarılı-başarısız
birisi, hem kardeş vb. olarak
görür. Bu nedenle aile oyunları,
ailece yenilen ortak yemekler,
aile toplantıları-konuşması,
ortak hobi alanlarının
oluşturulması çocuk için verimli
bir gözlem alanı oluşturacaktır.
Böyle ortamlarda çocuk
kendisini değerli hisseder
ve yaşına uygun becerileri
kazanabilir. Eğer anne-baba
görevlerinde bir tutarsızlık
olursa, bir şekilde bu çocuğa
yansır ve bir problem olarak
ortaya çıkar. Bu nedenle
sımsıcak bir aile ortamı, hem
çocuğunuz hem sizin için en
uygun gelişimsel yoldur, keyifli
zamanlar...
One of the most important
abilities of children is their ability
to observe. They start learning
about social life long before they
can talk by reading the mimics
and body language of their
parents. What parents reflect on
their children is vital for them to
feel secure and act comfortably.
This reflection covers the
way they are perceived by
their parents, the steps they
should take, whether they are
in danger or not, how they can
solve a certain problem, their
communication with others
etc. The child starts gaining
social skills when they feel
secure. Especially regarding the
relationships with parents;
• How to be a woman – a man,
• How to be a spouse and family,
• How to listen to a person,
• How can requests be put into
words,
• How is a suggestion refused,
• How is a problem perceived
and solved,
• How is planning made,
• How is time used,
• How to react when winning and
losing,
• How to share,
• How to accept one’s personal
characteristics and how to
change those areas where we
have difficulties,
• How to carry out
responsibilities, etc.
These skills that are basically
observed pass from parents to
their children in a proper family
environment. This is in relation
with our conscious as well as
subconscious characteristics. A
small society is formed when a
mother and father start a family
and there, the child feels like
a daughter/son, a student, a
successful-unsuccessful person
as well as a sibling etc. Hence,
family games, family dinners,
family gatherings-talks along with
common hobbies will create new
observation areas for the child. In
such environments the child feels
valuable and can learn abilities
suited to their age group. If there
is an inconsistency regarding the
roles of the mother and father,
this reflects on the child and
comes up as a problem. Hence,
the best environment for both
you and your child to develop is a
warm family environment…