68
yakın plan
close - up
Bu da “geometrik simetri”
türüne giriyor. Simetrinin bir
diğer türü olan “yansıma
simetrisi”, bir cismin veya
şeklin ortadan ikiye bir çizgiyle
ayrıldıklarında iki tarafının da
birbirine tamamen eşit olmaları
anlamına geliyor. Örneğin
“M”, “H” ya da “T” harflerini
ortadan ikiye böldüğünüzde,
yanlarda kalan kısımlar
birbirinin yansıması oluyor.
Hayatımıza bir hastalık, bir
tür düzen takıntısı olarak
giren simetri bilimsel açıdan
bakıldığında değişik ölçüler
ve farklı işlemsel tanımlar
taşıyor. Matematikte bir
nesnenin simetrik olabilmesi
için tabi tutulduğu işlemde
görünüşün değişmemesi
gerekiyor. Hacimsel bir ilişkiye
ya da geçen zamana göre
ölçeklendirme, aynalama,
döndürme gibi geometrik
dönüşümler aracılığı ile farklı
şekillerde gözlemlenebiliyor.
Üç farklı görüş açısından
değerlendirilebilen simetri
matematikte tam olarak
tanımlanıp kategorize
ediliyor. Diğer görüşler
ise simetriyi bilimsel ve
teknolojik olarak tanımlıyor.
Canlılardaki simetrinin üç
farklı şekli bulunuyor. Tek
hücrelilerin bazılarında
görülen ve merkezden geçen
her düzlemin vücudu iki eşit
parçaya bölmesiyle oluşan
“ışınsal (sferik)” simetri,
diken derili veya sölentere
(dokulu) canlılarda görülen,
bir yönden ya da merkezden
geçen düzlemin vücudu iki eşit
parçaya bölmesiyle oluşan
“radiyal” simetri ve halkalı
solucanlarda görülebilen,
ortadan ya da boydan geçen
düzlemin vücudu iki eşit
parçaya bölmesiyle oluşan
“lateral” simetri.
Şimdi etrafınıza, belki daha
önce defalarca baktığınız
her şeye daha dikkatli
bakın. Elinize, kolunuza,
çevrenizdekilerin gözlerinize
yansıyışına; aynadaki aksinize,
ya da ruh ikizinizin gözlerinin
ta içine… Gördüğünüz anda
sizi mutlu eden, yüzünüzde
nedenini bilmediğiniz ve engel
olamadığınız bir gülümseme
konduran, içinizi ferahlatan o
şeyin adı simetri…
defined and categorized.
Whereas other opinions define
symmetry in scientific and
technological terms. Symmetry
in living things has three different
types. “Spherical symmetry”
observed in some single celled
living things in which each plane
passing through the center
divides the body into two equal
parts, “radial” symmetry that
is observed in echinoderms or
coelenterate which occurs when
a plane passing in one direction
or from the center divides the
body into two equal sections and
“lateral” symmetry that occurs
in segmented worms when a
plane passing from the center or
longitudinally divides the body
into two equal parts.
Now, look more closely at the
objects that you see many times
during the day. Your hand, your
arm, the reflection in your eyes of
those around you; your reflection
in the mirror or the eyes of your
soul mate… It is symmetry
that makes you feel happy the
moment you see it, that places
an unexplainable smile on your
face and that refreshes you up
inside…
